شمشیر تیز منتقدان بر سر طرح ظرفیت سازی NGO ها، المیرا پیام شاد، خبرگزاری سینا

طرح ظرفیت سازی تشکل های غیردولتی که به منظور توانمند سازی این تشکل ها،ازسوی سازمان ملی جوانان تهیه و تدوین شده واکنشهای متفاوتی را برانگیخته است.
این طرح که توسط موسسه نوآوران پارس برپایه نیازسنجی و ظرفیت سنجی اولیه،درجهت توانمندی و تاثیرگذاری تشکل های غیردولتی تهیه شده است باوجود استقبال تشکل های غیردولتی از آن با مخالفت های شدیدی نیز ازسوی منتقدان سازمان ملی جوانان روبرو بوده است.
این عده معقتدند که طرح ظرفیت سازی تشکل های غیردولتی فاقد کارایی لازم و بسیار هزینه بر است و با آنکه شبهات بخش مالی طرح برطرف شده اما این عده همچنان بر عدم رعایت معیارهای اخلاقی و موازین اسلامی در طرح پافشاری می کنند.
یکی از موارد طرح که انتقادات بسیاری را برانگیخته است،بخش مربوط به عدالت جنسیتی است،مخالفان از این مبحث به عنوان دستاویزی برای افزایش مخالفتها و فشارها استفاده می کنند.
این بخش متاثر از فصل عدالت جنسیتی برنامه چهارم توسعه کشور تدوین شده است اما مخالفان آن را نماد گسترش فساد معرفی می کنند.
"سمانه سمیعی"عضو هیات مدیره انجمن جوانان جاوید که به عنوان نماینده استان تهران درکارگاههای آموزشی این طرح شرکت کرده است،در پاسخ به این انتقادات می گوید:اگر کسی محتوای طرح را مطالعه کرده باشد نمی تواند چنین ایراداتی از آن بگیرد. به گفته وی ایراداتی که تاکنون مطرح شده بسیار کلی است و بیشتر نشان دهنده دیدگاههای گوینده است نه اشکالات طرح.
این عضو هیات مدیران انجمن جوانان جاوید معتقد است چون طرح ظرفیت سازی تشکل های غیردولتی توسط جوانان اداره می شود از آن ایرادات اخلاقی می گیرند در حالی که آموزش های این طرح همه در زمینه های تخصصی است و ربطی به اخلاق ندارد.
"رضا قلی زاده"که نماینده استان اصفهان درکارگاهها است،در پاسخ به مخالفان طرح می گوید:این مخالفتها از نوع نگرش آنها سرچشمه می گیرد.هرچند نظر آنها نیز محترم است ولی فلسفه وجود و کارکرد NGO ها برای مجموعه حاکمیت جا نیفتاده است. برخی کارشناسان می گویند:عده ای NGO ها را با هیات های مذهبی یکسان می دانند در حالی که کارکرد این دو طیف باهم متفاوت است و یکسان دیدن آنها باعث تعارضاتی می شود که ناشی از این نوع نگرش است.
"کاظم متولی"مسئول ساماندهی تشکل های غیردولتی استان یزد می گوید:رویکرد اصلی این طرح، ظرفیت سازی سازمان های غیردولتی و آموزش اعضای این نهادهاست و با توجه به نوپا بودن تشکل های غیردولتی اصل اول نیز ،آموزش مفاهیم پایه درجامعه مدنی است.
یکی دیگر از افرادی که درچارچوب این طرح آموزش دیده است،درباره قابلیت های طرح ظرفیت سازی و ضرورت اجرای آن می گوید:تشکل های مردمی نیاز خودجوش و درونی جامعه هستند و دولت می بایست پیش از این،مهم ترین دغدغه آنها یعنی ساماندهی و ظرفیت سازی را در دستور کار خود قرار می داد.
اما از سوی دیگر سازمان ملی جوانان به عنوان یک نهاد وابسته به دولت موظف است بستر لازم برای پرورش وگسترش NGO ها را فراهم کند.
"فرهاد طهماسبی"عضو مجمع نواندیشان استان لرستان می گوید:این طرح با همکاری اعضای تشکل ها اجرا شده است و طبق برنامه افراد آموزش دیده باید اعضا سایر تشکلها را نیز آموزش دهند.
به گفته وی این طرح در قالب یک برنامه مدون و شناسنامه دار زمینه های لازم برای رشد تشکل های مردمی را فراهم کرده است.
چندی پیش یک نماینده مجلس در نطق پیش از دستور خود بی محابا به طرح ظرفیت سازی تاخته و بودجه آن را از تریبون رسمی مجلس یک میلیارد تومان اعلام کرده است.
سازمان ملی جوانان طی جوابیه ای با ارایه مدارک مربوط به قرارداد سازمان و موسسه نوآوران پارس ، بودجه اختصاص یافته به موسسه طراح را 5 میلیون تومان ذکر کرده است.
دبیر یکی از تشکل های غیردولتی اصفهان با تاکید بر اینکه بودجه صرف شده برای طرح کاملا قانونی و مناسب است می گوید:افرادی که در مجلس باصرف این بودجه مخالفت می کنند برای بسیاری سازمانهای دینی و مذهبی بودجه های بیشتری را تصویب می کنند.
"رضا قلی زاده"با اشاره به NGO هایی که تحت پوشش وزارتخانه فعالیت می کنند،می گوید:البته نظارت برتخصیص این بودجه ضروری است و اگر نظارت کافی نباشد،ممکن است حیف ومیل شود.چون NGO های زیادی و جود دارند که به ثبت رسیده اند اما در عمل فعالیت خاصی ندارند.
وی همچنین بر فواید مالی طرح ظرفیت سنجی تاکید کرده می گوید:NGO ها منبع درآمد ندارند و فعالیتهایشان هزینه بر است،اما با آموزه های این طرح یاد می گیرند که غیردولتی باشند و بدون اتکا به کمک دولت،امکانات ونیازهای خود را ازطریق کمکهای مردمی یا نهاد غیردولتی تامین کنند.هم چنین تشکل ها،طی دوره های آموزشی این طرح، نحوه برقراری ارتباط با سازمان غیردولتی در سطح بین المللی را یاد می گیرند.
قلی زاده می گوید:اگر این طرح گسترش پیدا کند،می تواند بخشی از بودجه ها و سرمایه گذاری های بین المللی را جذب کرده و برخی مشکلات دولت نظیر بیکاری را کم کند.
وی به عنوان نمونه به طرح ها خود اشتغالی اشاره کرده و در باره افزایش توانایی اعضا تشکلها برای کسب شغل و پست های مدیریتی در آینده، می گوید: بخشی از این طرح برنامه ریزی استراتژیک را آموزش می دهد و افراد را آماده می کند تا برای یک مجموعه برنامه ریزی کنند. اگر افرادی که در NGO ها فعالیت دارند وارد کار دولتی شود به دلیل تجربیات خوبی که بدست آورده اند،موفق تر از سایرین هستند.
"سمانه سمیعی"نیز می گوید:با توجه به گستردگی طرح، بودجه صرف شده برای آن معقول است.
وی با اشاره به برخی ایرادات طرح از جمله این که قوانین کشور و نحوه ارتباط بادولت و نهادهای دولتی تاثیرگزار در آن دیده نشده است،درباره نقاط قوت طرح می گوید:نقطه مثبت طرح در این است که بر نیروهای جوان تکیه کرده است .این طرح برای تقویت جامعه مدنی است و هدف آن ترویج نگرش صحیح نسبت جوانان وتشکل های غیر دولتی است. براساس آموزه های این طرح جوانان باید بازوی دولت باشند، نه در دل دولت .

وی معتقد است، نکته مثبت دیگر طرح این است که سازمان ملی جوانان، تنها مجری آن است و تمام مسئولیت ها بر عهده این سازمان است. در نتیجه پراکنده کاری و تفرق وجود ندارد و با وجود یک متولی کارها منسجم تر انجام می شود .
فرهاد طهماسبی با بیان اینکه ،رشد هر پدیده ای به سرمایه گذاری نیاز دارد،می گوید:وظیفه ذاتی دولت است که با سرمایه گذاری های لازم توانایی ها واستعداد های مردم را شکوفا کند.این وظیفه در قانون اساسی نیز مطرح شده است.
به گفته وی ،تا زمانی که تشکلها نمی توانند هزینه های خود را تامین کنند ،حمایت و تامین بودجه آنها بر عهده دولت است.