محورهاي ۶ گانه پيشنهاد روسيه اعلام شد، انتخاب

خبرگزاري انتخاب : با نگاهي به مفاد اين طرح تنها مورد بازه زماني غني‌سازي مشترک قابل توجه است و در باقي موارد مورد قابل توجهي به نظر نمي‌رسد و موارد مطرح شده عمدتا اموري پيش پا افتاده است.


خبرگزاري انتخاب : راديو فرانسه به نقل از رئيس مرکز مطالعات ايران معاصر در روسيه و مشاور کاخ کرملين نوشت: پافشاري طرف روس به بازگشت ايران به تعليق اقدامات مربوط به غني‌سازي اورانيوم از موارد جدي مورد اختلاف است.

به گزارش خبرگزاری «انتخاب»، وي در عين حال مي‌افزايد: توافق به دست آمده ميان تهران و مسکو نيز صرفا ماهيتي فني و مالي دارد و هنوز مسائل اصلي آن باقي مانده است. خبرگزاري فرانسه نيز در گزارشي درباره ماهيت پيشنهاد روسيه نوشت: «پيشنهاد روسيه مجموعه‌اي از چند پيشنهاد به هم پيوسته است که نقطه تمرکز آن ايجاد مرکزي مشترک براي غني‌سازي اورانيوم است اما در عين حال موارد ديگري مانند فروش تسليحات غيرهسته‌اي و همکاري در حوزه انرژي نيز در آن گنجانده شده است.

با نگاهي به مفاد اين طرح تنها مورد بازه زماني غني‌سازي مشترک قابل توجه است و در باقي موارد مورد قابل توجهي به نظر نمي‌رسد و موارد مطرح شده عمدتا اموري پيش پا افتاده است.

اين خبرگزاري مي‌افزايد: اين پيشنهاد در چند بخش به شرح ذيل به ايران ارائه شده است:سرمايه‌گذاري مشترک: ايجاد مرکزي در روسيه که در آن اورانيوم به حد مورد نياز براي استفاده به عنوان سوخت هسته‌اي، غني و به ايران منتقل مي‌شود. به گفته کارشناسان اين بخش از پيشنهاد مشروط به آن است که ايران بار ديگر غني‌سازي اورانيوم را تعليق کرده و هيچ‌گونه فن‌آوري مورد استفاده در غني‌سازي دريافت نکند، که ايران تا به حال اين مسئله را رد کرده است. البته روسيه آماده است براي فعاليت اين مرکز، بازه زماني تعيين کند به شرطي که ايران در اين مدت از غني‌سازي خودداري کند.

فروش تسليحات: روسيه مسئله فروش سيستم دفاع موشکي S-300 دوربرد زمين به هوا را براي ايران پيشنهاد کرده است که دو طرف در مراحل نهايي مذاکرات درباره اين مسئله هستند. البته روسيه براي اين فروش نيز شروطي مانند تعليق غني‌سازي اورانيوم را مطرح کرده است. ايران خواستار خريد اين سيستم براي حفاظت از واحدهاي سيستم دفاع ضدهوايي TOR M-1 با برد کوتاه است که سال گذشته آن را از روسيه خريداري کرد.

انرژي هسته‌اي: روسيه که اکنون در حال ساخت اولين نيروگاه هسته‌اي ايران در بوشهر است، به ايران پيشنهاد کرده است نيروگاه‌هاي هسته‌اي بيشتري براي ايران ساخته و همکاري‌هاي بلندمدت خود را به ابعاد بيشتري در توسعه برنامه انرژي هسته‌اي ايران گسترش دهد. اين همان برنامه‌اي است که غرب مدعي است ايران به عنوان سرپوشي براي توليد تسليحات هسته‌اي از آن استفاده مي‌کند. ظاهرا روسيه اين بعد از همکاري‌هاي خود را نيز به ازسرگيري تعليق غني‌سازي اورانيوم و نيز تصويب پروتکل الحاقي در ايران مشروط کرده است، که براساس اين پروتکل امکان بازرسي‌هاي گسترده از برنامه هسته‌اي ايران افزايش مي‌يابد.

توسعه بخش انرژي: روسيه به ايران پيشنهاد کرده است در توسعه تاسيسات استخراج و انتقال در راستاي گسترش ذخاير گاز طبيعي ايران که پس از روسيه بزرگترين ذخاير است، به تهران کمک کند.

ضمانت هاي امنيتي: روسيه به ايران پيشنهاد کرده است درباره تضمين‌هاي امنيتي گسترده براي ايران مذاکره کرده و اکنون نيز اين کشور را -به عنوان ناظر- به عضويت سازمان همکاري شانگهاي درآورده است که يک سازمان امنيتي منطقه‌اي به رهبري روسيه و چين است. به نظر مي‌رسد ايران در اين زمينه علاقه زيادي به پيشنهاد روسيه نشان نداده است چرا که تهران به دنبال ضمانت امنيتي رسمي -پيمان عدم تجاوز بويژه از سوي آمريکا- است.

حمل و نقل: روسيه پيشنهاد کرده است در قبال تعليق فعاليت‌هاي هسته‌اي، طرحي را براي ساخت يک درگاه حمل و نقل جديد از شمال به جنوب به ايران ارائه کند که شامل جاده، راه‌آهن و خطوط لوله مي‌شود که از روسيه تا اقيانوس هند و از ميان خاک ايران، ساخته شده و مسيري جديد و بلندمدت را براي تجارت ايجاد خواهد کرد.