كالبد شكافي و پشت پرده طرح روسيه از زبان مدير مؤسسه مطالعات راهبردي: طرح روسيه، لندني است، ايرانيوز

- اين طرح نخستين بار از سوي سيروس ناصري مطرح شد
- درك عدم اعلام پذيرش و يا تكذيب طرح روسيه از سوي ايران به فهم تكنيك‌هاي امنيتي بستگي دارد

براي اولين بار، سيروس ناصري ديپلمات سابق و عضو پيشين تيم پرونده هسته‌اي ايران كه اينك از بازگشت به كشور هراس دارد، ايده طرح روسيه را موسوم به چرخه سوخت باز ارايه كرد اما طبق شواهد، «طرح روسيه» لندني است.

دكتر عليرضا اكبري، مدير مؤسسه مطالعات راهبردي (تصميم)، در گفت و گو با خبرگزاري ايرانيوز، اظهار داشت: موضوع توانمندي هسته‌اي ايران، وضعيت فراملي پيداكرده و نتيجه چالش ايران با انحصارگرايي كشورهاي قدرتمند ،اثرات جهاني خواهد داشت و اگر كشورهاي محور در محيط بين‌المللي موفق شوند كه ايران را از تعقيب اهداف و حقوق مشروع هسته‌اي خود منصرف سازند، آن گاه مي‌توانند اطمينان حاصل كنند كه از انتشار افقي تكنولوژي هسته‌اي در دنيا جلوگيري نمايند.

به عبارت ديگر، نتيجه چالش هسته‌اي ايران سرنوشت معادلات هسته‌اي و امنيتي جهان را رقم خواهد زد.

دكتر اكبري، سابقه طرح روسيه را به حدود 2 سال پيش مربوط دانست و گفت: اولين بار بعد از مذاكرات بروكسل در فوريه 2004، يك ديپلمات سابق (سيروس ناصري) موضوع چرخه سوخت باز را به عنوان يك راه‌حل ميانه و ابتكاري مطرح كرد، اما شواهد حاكي از آن بود كه اين ايده لندني است. در واقع مسأله چرخه سوخت باز، پيش از آن توسط ديپلمات‌هاي انگليسي طرف مذاكره با تيم وقت هسته‌اي ايران مطرح شده بود و تا اواخر ژوئن 2005 نيز توسط سيروس ناصري دنبال شد و حتي يكي از محورهاي مذاكراتي در پاريس و بعد لندن بود.

وي افزود: بعد از تحولات اوت 2005 و ارايه نامه كشورهاي اروپايي در 5 اوت و عكس‌العمل ايران مبني بر از سرگيري فعاليت‌هاي يو.سي.اف اصفهان، روند جديدي آغاز شد و زماني كه حسن روحاني براي آخرين بار به منظور رايزني با مقامات آفريقاي جنوبي به اين كشور سفر كرده بود نيز طرح مذكور با اندك تغييراتي از سوي وزير خارجه اين كشور به حسن روحاني پيشنهاد شد ( پيش از اين ارائه چنين طرحي از سوي آفريقاي جنوبي توسط مسوولين ديپلماسي كشور تكديب شده بود) و پس از قطعنامه 24 سپتامبر و پيش از اجلاس نوامبر 2005 در دستور كار كارشناسان آمريكايي قرار گرفت.

اكبري، در ادامه به فاصله قعطنامه نوامبر تا اجلاس 21 دسامبر 2005 اشاره كرد كه تيم جديد هسته‌اي ايران بر مسند كار قرار گرفتند و گفت: در اين فاصله تحركات زيادي در عرصه ديپلماتيك صورت گرفت. از جمله سفر البرادعي به واشنگتن و ملاقات با خانم كاندوليزا رايس كه بعد از آن مقامات، رايس براي پذيرش طرح روسيه به ايران ضرب‌الاجل دو هفته‌اي پيشنهاد و ارايه داد.

معاون سابق راهبردي و روابط خارجي وزارت دفاع، يادآور شد: همان مقطع تهديدات رايس بر عليه ايران و سفر لاروف به وين و متعاقباً حضور وزراي خارجه انگليس و اتريش و خاوير سولانا در مسكو و مذاكرات چهار جانبه، موضوع طرح انتقال كامل غني‌سازي اورانيوم ايران به خارج از مرزها و ترجيحاً خاك روسيه به عنوان «طرح روسيه» مطرح شد اما در سفر ايگور ايوانف از روسيه و تهران و ملاقات با علي لاريجاني، هر دو طرف هرگونه اخباري در اين زمينه را تكذيب كردند و علت هم اين بود كه ايران طرح روسيه را غربي مي‌دانست و طرح مذكور را رافع و دربرگيرنده راه‌حل منطقي و جامع نمي‌شناخت، ضمن آنكه اين طرح، نقش روسيه را كه مي‌توانست دست اول باشد، به نقش دست دوم تنزل مي‌داد.

مدير مؤسسه مطالعات راهبردي (تصميم) در خصوص عدم اعلام پذيرش و يا تكذيب طرح روسيه به صورت رسمي از سوي مقامات كشورمان، تصريح كرد: درك اين مسأله به فهم تكنيك‌هاي امنيتي بستگي دارد. در واقع اگر رد يا تكذيب كامل اين ايده در جهت منافع ملي ولو در يك مقطع زماني ارزيابي شود، چه اصراري است كه بهره‌برداري و استفاده از آن فرصت را با تكذيب قطعي آن از دست بدهيم. به همين دليل بايد بگوييم كه طرح روسيه هنوز هم براي منافع ملي ايران موضوعيت دارد و مسؤولان ديپلماسي كشور بايد با درايت، پختگي و منطق، نحوه موضع‌گيري خود را نسبت به چنين مسأله حساسي بيان كنند.

طرح روسيه از نظر كارشناسي يك پديده است كه در ذات خود خواصي دارد كه بعضاً در جهت منافع ملي ايران هم هست و هم نيست. اما بديهي است كه هر طرحي كه موضوع چرخه سوخت هسته‌اي باز را محور اصلي خود و انصراف از حق توليد سوخت هسته‌اي را در حاشيه خود قرار دهد، خلاف منافع ملي ايرانيان خواهد بود.