استراتژی چند جانبه امریکا برای بازداشتن فعالیت های هسته ای ایران، زهرا رضايي، آفتاب

آفتاب ـ زهرا رضایی: جرج بوش در حالی که سعی دارد حمایت کشورهای بزرگ برای ارجاع ایران به شورای امنیت را در صورتی که تهران نخواهد فعالیت های هسته ای اش را متوقف کند، سازماندهی کند، دیروز ایران مسلح به سلاح هی هسته ای را « تهدیدی جدی برای امنیت جهان» توصیف کرد.

واشنگتن پست با اشاره به سخنان بوش در مورد تهدید جدی ایران برای امنیت جهانی نوشت: بوش قبل از حمله عراق از همین زبان استفاده کرده بود و به ویژه بر تهدید موجود برای اسرائیل، تاکید کرده بود. در عین حال جرج بوش در دیدار با صدراعظم آلمان، آنجلامرکل، اظهار امیدواری کرد که مساله ایران از طریق روش های دیپلماتیک حل شود.
واشنگتن پست همچنین جبهه مشترک ایجاد شده توسط بوش و مرکل را در تضاد با اختلافات امریکا با متحدین اروپایی اش در حمله به عراق می داند و می نویسد: این مساله نشان دهنده استراتژی چند جانبه گرایی امریکا در تلاش برای بازداشتن ایران از ساخت بمب هسته ای، می باشد.( امریکا در حمله به عراق بیشتر از استراتژی یک جانبه گرایی استفاده کرد.) اینک نه تنها آلمان فرانسه و انگلیس از ارجاع ایران به شورای امنیت حمایت می کنند، بلکه روسیه نیز نشان داده که با ارجاع ایران به شورای امنیت موافق است.
اما چین ـ عضو دائمی شورای امنیتی و دارای حق وتو ـ دیروز در مورد ارجاع ایران به شورای امنیت هشدار داده اما مشخص نکرده چگونه چنین حرکتی را متوقف می کند. این در حالی است که ایران پس از گذشت چند روز از شروع تحقیقات مربوط به سوخت هسته ای تهدید کرده است که اگر به شورای امنیت فرستاده شد و همکاری های داوطلبانه اش با بازرسان سازمان ملل را متوقف می کند. ایران در شرایطی سخنان تهدید آمیز خود را بیان کرده که مشخص نیست شورای امنیت چه اقدامی را در مورد ایران انجام خواهد داد. دیپلمات های امریکایی و اروپایی می گویند مجموعه ای از اقدامات ممکن را مد نظر دارند که با یک اعلامیه تند از سوی شورای امنیت آغاز می شود.
دیپلمات ها با مقامات چین و روسیه در لندن در روز دوشنبه ملاقات خواهند داشت.
اما فرانسه و آلمان، سخن گفتن از تحریم های اقتصادی را « شتاب زده» خوانده و وزیر خارجه انگلیس نیز گزینه نظامی بر علیه ایران را در حال حاضر غیر ممکن دانسته است حرکت ایجاد شده برای ایجاد ایران به شورای امنیت بیش از دو سال مذاکره آلمان، فرانسه و انگلیس با ایران را بی نتیجه می سازد.
خانم مرکل نیز به نا امیدی اروپا از مواضع ایران اشاره کرد و گفت: ایران هر پیشنهادی که ما داده ایم را رد کرده حتی طرح روسیه را .
وی همچنین گفت:« قطعا ما از کشوری مثل ایران نمی ترسیم.»
دیدار مرکل از امریکا، به دنبال مخالفت صدراعظم پیشین آلمان از جمله امریکا به عراق و تیره شدن روابط دو کشور، با هدف بهبود روابط دو جانبه صورت گرفته است. مواضع محافظه کارانه مرکل بیشتر با مقاصد بوش هماهنگ است، مرکل همچنین مذاکره خود با بوش را یک « شروع خوب» در روابط دو جانبه عنوان کرد. البته دو طرف در مورد وضعیت زندان گوانتانامو اختلافاتی با هم دارند.
جرج بوش در این دیدار بار دیگر غیر قابل پذیرش بودن دست یابی ایران به سلاح هسته ای را خاطر نشان کرد. و دلیل غیر قابل پذیرش بودن این مساله را تبدیل شدن ایران به تهدیدی برای امنیت جهانی خواند. او با اشاره به سخنان رئیس جمهور ایران در مورد نابودی اسراییل گفت: توسعه تسلیحاتی هسته ای به نظر من این توانایی را به ایران می دهد که به این هدف( نابودی اسرائیل) دست پیدا کند.
جرج بوش زمانی که ایران، عراق و کره شمالی را در سال 2002 در محور شرارت قرار داد، این سه کشور را « خطری جدی و در حال رشد» دانست. و پس از آن از « تهدید جدی» برای توصیف عراق صدام حسین استفاده کرد و اینک از همان کلمات برای ایران استفاده کرده است.
سخنان بوش یادآور فصل 7 منشور سازمان ملل است که استفاده از نیروی نظامی برای مبارزه با تهدید موجود برای « صلح و امنیت بین المللی» را مجاز می داند.

یک مشاور کاخ سفید که نخواست نامش فاش شود گفته است: سخنان بوش به معنی یک علامت نیست. و تمایلی به استفاده از زبان مشابه نبوده است.
اسکات مکلان، سخنگوی کاخ سفید نیز گفته است: بوش ایران را عراق دیگر نمی داند. وی همچنین گفته است:« ایران و عراق وضعیت مشابهی ندارند.» وزیر خارجه انگلیس، جک استراو نیز در گفت و گو با بی.بی.سی با اشاره به اینکه برخلاف عراق، در مورد ایران، حمله نظامی مد نظر نیست گفته است که تاکنون با هیچ یک از مقامات امریکا در مورد احتمال حمله نظامی ( بر علیه ایران) صحبت نکرده است.
در ادامه واشنگتن پست با اشاره به سخنان منوچهر متکی، وزیر خارجه ایران و تهدید به توقف همکاری های ایران با آژانس بین المللی انرژی هسته ای می نویسد: ایران در سال 2003 داوطلبانه اجازه بازرسی از برنامه هسته ای اش را به بازرسان آژانس بین المللی انرژی هسته ای داد، اما هیچ قانون بین المللی ایران را مجبور به ادامه این توافق نمی سازد. اما به رغم این سخنان، ایران مونتاژ سانتریفوژها و یا غنی سازی اورانیوم را بنا به گفته بازرسان آژانس بین المللی انرژی هسته ای، شروع نکرده است. برخی از مقامات اروپایی و امریکایی معتقدند ایران برای جلوگیری از ارجاع به شورای امنیت دست نگه داشته است.
نماینده چین در سازمان ملل نیز نسبت به ارجاع ایران به شورای امنیت اخطار داده و گفته است:« ما در حال گفت و گو با ایران هستیم تا همکاری بیشتری با آژانس بین المللی انرژی هسته ای داشته باشد.»
نماینده روسیه نیز گفته است:« ارجاع ایران به شورای امنیت باعث قطع روابط ایران با آژانس بین المللی انرژی هسته ای می شود. وی همچنین گفته است که روسیه قویا از ایران می خواهد تعلیق تحقیقات هسته ای را از سر بگیرد و مذاکرات را ادامه دهد. آندره دنیسف در حالی که به صراحت از حمایت روسیه از ارجاع ایران به شورای امنیت سخن نگفت، افزود: ما آماده ایم تا هر اقدامی که لازم باشد و با تمام شرکا مورد بحث قرار گرفته باشد را در پیش بگیریم.»