یکشنبه 22 آبان 1384

‏پاسخ آيت الله منتظري به سوالات سايت روز‏: ارزش هاي اصولي انقلاب در شرف از بين رفتن است

‏حضور محترم حضرت آيت الله منتظري
‏ ‏با سلام و سپاس فراوان از وقتي كه در اختيار سايت روز مي‎گذاريد.
‏ ‏1 - حضرت آيت الله ، شما از بنيانگذاران جمهوري اسلامي هستيد; از "جمهوري اسلامي " چه تصوري در ذهن‏ ‏داشتيد؟
‏ ‏جواب : با سلام و تحيت . هدف ما از انقلاب و ايجاد نظام جمهوري اسلامي اين بود كه قوانين اسلام و ارزشهاي اخلاقي و‏ ‏عدالت درتمام سطوح جامعه حاكم گردد و حقوق همه افراد و اقشار- صرف نظر از عقيده و ايمان آنان - تأمين شود و محروميت و‏ ‏ظلم از طبقه ضعيف جامعه مرتفع گردد، زمينه شكوفايي استعدادها فراهم آيد و جامعه در عرصه دين و دنيا اعتلا يابد و كشورمان از‏ ‏اين جهت به عنوان نمونه و الگويي از حاكميت اسلامي براي ساير كشورها و ملت ها قرار گيرد.
‏ ‏
‏ ‏2 - در نگاهي به سالهاي اول انقلاب ، برخي معتقدند از همان هنگام كه گذاشتيم "اصول " در ارتباط با دشمنان انقلاب‏ ‏ناديده گرفته شود، زمينه را براي زير پا گذاشتن "اصول " در ارتباط با دوستان انقلاب فراهم آورديم . نظر شما چيست ؟
‏ ‏جواب : مطلب درستي است . قرآن كريم نيز بر آن تأكيد كرده است و در سوره مائده آيه 8 مي‎فرمايد: (و لايجرمنكم شنئان قوم‏ ‏علي ان لاتعدلوا اعدلوا هو أقرب للتقوي ) "دشمني با قومي ، شما را وادار به عدم مراعات عدالت با آنان نكند; همگي عدالت را‏ ‏بپاداريد كه آن به تقوا نزديك تر است ."
‏ ‏لزوم اجراي عدالت منحصر به دوستان و هم كيشان نيست ; بلكه شامل مخالفان سياسي و مذهبي نيز مي‎گردد. حضرت آيت الله‏ ‏خميني نيز به آن توصيه مي‎نمودند; ولي متأسفانه بسياري از تندروي ها و تضييع حقوق حتي به نام ايشان انجام گرفت و شخصيت‏ ‏ايشان را در معرض سوال قرار داد. اينجانب بر همين اساس در سالهاي اول انقلاب تذكراتي به مسئولين ذي ربط مي‎دادم كه بعضا‏ ‏خوشايند آنان نبود و چه بسا نزد آيت الله خميني وانمود مي‎شد كه آنان را تضعيف مي‎كنم ; اما من همواره احساس مي‎كردم كه در اثر‏ ‏برخوردهاي تند، ارزشهاي اصولي كه براي آنها انقلاب شد در شرف ناديده گرفتن و از بين رفتن مي‎باشد.
‏ ‏
‏ ‏3 - اولين انحرافات و مهمترين انحرافات ، از نظامي كه مورد نظر شما بود از كي و در چه مصداقهايي آغاز شد؟
‏ ‏جواب : اجمالا بروز اولين انحراف از تندروي هايي آغاز شد كه در دادگاههاي انقلاب توسط افراد احساساتي و تند اعمال گرديد‏ ‏و متأسفانه بسياري از قضات شرع را تحت تأثير قرار دادند و از سوي آنها احكام بيجايي درباره اعدام و مصادره اموال صادر شد. در‏ ‏اين باره در كتاب خاطرات مطالبي را آورده ام .
‏ ‏البته بخشي از تندروي هاي سالهاي اول انقلاب ، معلول شرايط انقلاب و در واكنش به مظالمي بود كه در رژيم گذشته صورت‏ ‏گرفته بود; اما تدبير صحيح و عدالت مورد سفارش قرآن اقتضا مي‎كرد كه مسئولين كشور با نظارت دقيق تر بر جريان امور با تندروي ها‏ ‏برخورد نمايند و از تضييع حقوق افراد جلوگيري كنند.
‏ ‏يكي ديگر از انحرافات عمده ، مطلق گرايي و تصويب مطلق انديشه و گفتار و كردار برخي شخصيت هاي انقلاب بود كه عرصه را‏ ‏براي ابراز هرگونه فكر ديگري بشدت تنگ نمود و باب نقد و بررسي را مسدود كرد.
‏ ‏
‏ ‏4 - به نظر شما عمده ترين نيروهايي كه در راه آمال انقلاب اسلامي ايستادند كدام بودند؟
‏ ‏جواب : نيروهاي طرفدار انقلاب و آمال آن در سراسر كشور زياد بودند و هر كدام در جايگاه خود خدمت مي‎كردند; ولي كساني‏ ‏را كه از هستي و راحتي خود گذشته و زندگي خود را در راه خدا و دفاع از انقلاب و كشور فدا كردند و در اين راه به شهادت رسيدند يا‏ ‏سلامتي و يا آزادي خود را از دست دادند، مي‎توان از مقاوم ترين و فداكارترين نيروهاي انقلاب به حساب آورد. و همچنين‏ ‏خانواده هاي آنان كه در اين راه بهترين عزيزان خود را فدا كردند و درد فراق و هجران آنان را به خاطر خدا تحمل نمودند.
‏ ‏
‏ ‏5 - اولين حادثه اي كه شما را در موضع پرسش نسبت به روند جريانات قرار داد كدام بود؟
‏ ‏جواب : همان گونه كه در پاسخ پرسش سوم اشاره كردم اعدامها و مصادره هاي بيجا كه توسط دادگاه انقلاب انجام مي‎شد و نيز‏ ‏رفتار غيرعادلانه بسياري از بازجوها با متهمان و زندانيان جزو اولين چيزهايي بود كه مرا نسبت به جريان امور كشور حساس نمود و‏ ‏سرانجام احساس وظيفه شرعي و عقلي كرده و اقداماتي را انجام دادم كه از آن جمله اعزام نمايندگان ويژه به داخل زندانها جهت‏ ‏كسب اطلاعات دقيق و برخورد با متخلفين و نيز تشكيل دادگاه عالي انقلاب و هيأت عفو زندانيان بود. دادگاه عالي انقلاب را كه با‏ ‏هماهنگي آيت الله خميني تشكيل دادم موجب نجات جان هزاران انسان گرديد كه محكوم به اعدام شده بودند و حكم آنان توسط‏ ‏اين دادگاه نقض شد.
‏ ‏
‏ ‏6 - برخي معتقدند عوامل و افرادي بين شما و حضرت آيت الله خميني ايستادند كه بعدها "ميوه چين انقلاب " شدند. نظر شما‏ ‏در اين مورد چيست ؟
‏ ‏جواب : من نمي خواهم از افراد خاصي نام ببرم ; اما به طور اجمال عوامل و جرياني بخصوص در وزارت اطلاعات در اين ميان‏ ‏تفتين مي‎كردند و گزارشات غير واقعي را در مورد من و بيت اينجانب به آيت الله خميني مي‎دادند تا بتوانند ذهنيتي را براي ايشان‏ ‏درست كنند و به مقاصد خود برسند و متأسفانه موفق هم شدند.
‏ ‏
‏ ‏7 - براي همسر آقاي گنجي نوشته ايد از آنچه بر اين خانواده مي‎رود احساس شرمندگي مي‎كنيد. مهمترين انتقادي كه به‏ ‏شخص خودتان در ارتباط با مجموعه جريانات انقلاب وارد مي‎دانيد و بابت آن احساس ناخوشايندي داريد چيست ؟
‏ ‏جواب : اينجانب خود را مبرا از عيب و ايراد نمي دانم و از انتقاد منصفانه ديگران نسبت به خود استقبال مي‎كنم و در نوشته ها و‏ ‏مصاحبه ها اين موضوع را به دفعات يادآور شده ام . و در رابطه با مجموعه جريانات انقلاب انتقاداتي را بر خود وارد مي‎دانم كه بيان‏ ‏آنها در اين مختصر نمي گنجد.
‏ ‏هيچ يك از ما معصوم نيستيم ، از رسول خدا(ص ) نقل شده : "كل بني آدم خطاء، وخير الخطائين التوابون " همه اولاد آدم‏ ‏خطاكارند، و بهترين خطاكاران توبه كنندگان مي‎باشند.
‏ ‏
‏ ‏8 - امروز از آنچه شما به عنوان "انقلاب اسلامي " مي‎شناختيد و بدان باور داشتيد چه باقي مانده است ؟
‏ ‏9 - امروز از آنچه شما به عنوان "جمهوري اسلامي " مي‎شناختيد و آرزومند آن بوديد چه باقي مانده است ؟
‏ ‏جواب 8 و 9: دور از انصاف است اگر بخواهيم كارهاي خوب بسياري را كه بعد از انقلاب براي مردم شده و خدمات فراواني كه‏ ‏توسط افراد دلسوز و مخلص براي پيشرفت كشور انجام گرفته است ناديده بگيريم ; اما آنچه به مردم وعده آن را مي‎داديم و براي آن‏ ‏انقلاب كرديم اهداف بالاتر و ارزشمندتري بود كه متأسفانه به آنها نرسيديم . با اين همه به گمان من هنوز دير نشده است ; چنانچه‏ ‏مسئولين بالا و تصميم گيرنده بخواهند، مي‎توانند مسير گذشته را اصلاح كرده و بسياري از حقوق تضييع شده را جبران نمايند.
‏ ‏
‏ ‏10 - نظر شما درباره "جريان واپس گرا و تحجر" چيست ؟ مصداق آن كدام است ؟
‏ ‏جواب : جريان واپس گرا و تحجر در هر زمان بوده است . معمولا عموم افراد، قدرت تعمق و تحقيق در مسائل فكري و مذهبي و‏ ‏تشخيص حق و باطل را ندارند و بعضا در مسائل فكري به جزم انديشي و مطلق انگاري و تعصب روي مي‎آورند و طبعا در اين ميان‏ ‏عده اي قشري و ظاهربين مي‎شوند; و ضرر اين گونه افراد كمتر از دشمنان آگاه نيست . حضرت امير(ع ) توسط همين افراد به شهادت‏ ‏رسيد و ساير ائمه اطهار(ع ) نيز معمولا گرفتار همين افراد بودند، و حكومت ها هم از اين گونه افراد براي رسيدن به مقاصد خود‏ ‏استفاده مي‎كنند.
‏ ‏تشخيص مصاديق جريان فوق در هر زمان با چارچوبهاي محكم و شفاف عقلي و موازين بين و آشكار شرعي براي اهل نظر كه‏ ‏رسالت هدايت جامعه را دارند امكان پذير است و مصاديق آن در مسائل گوناگون مختلف است .
‏ ‏
‏ ‏11 - نظر شما درباره پرونده هسته اي ايران چيست ؟
‏ ‏جواب : به دست آوردن انرژي هسته اي براي مقاصد صلح جويانه و عام المنفعة حق هر ملتي است و انحصار آن در حوزه‏ ‏قدرتهاي بزرگ موجب تضييع حقوق ملت هاي ضعيف مي‎باشد.
‏ ‏
‏ ‏12 - نظر شما درباره وضع حقوق بشر در ايران چيست ؟
‏ ‏جواب : حبس افرادي كه در سالهاي اخير به خاطر اظهار نظر يا انتقاد از حاكميت به زندان رفته و يا به ديگر محروميت هاي‏ ‏اجتماعي محكوم شده اند و نيز برخورد با اهل قلم و انديشه و با روزنامه هاي غير وابسته به حاكميت از نمونه هاي نقض حقوق بشر‏ ‏در ايران است . در زمان پيامبر(ص ) و اميرالمومنين (ع ) هيچ زنداني سياسي وجود نداشت و افراد را براي افكارشان و اظهار آنها‏ ‏محاكمه و زنداني نمي كردند.
‏ ‏
‏ ‏13 - با توجه به شرايط امروز ايران ، چه اعمالي بر مسلمانان "واجب " است و چه اعمالي از ديد شما "حرام " تلقي مي‎شود؟
‏ ‏جواب : به طور كلي امر به معروف و نهي از منكر و انتقاد سازنده و متناسب با شرايط زمان و مكان وظيفه شرعي و عقلي هر‏ ‏مسلمان است ، و سكوت در برابر مظالم و تجاوزات به حقوق انسانها در صورتي كه به نوعي تأييد و تقويت آنها به شمار آيد حرام‏ ‏است .

تبليغات خبرنامه گويا

advertisement@gooya.com 



‏ ‏14 - اگر امكان تغيير يا تصحيح بعضي امور را داشتيد، اولين چيزي كه تغيير مي‎داديد چه بود و اولين مسيري كه اصلاح‏ ‏مي‎كرديد كدام ؟
‏ ‏جواب : از آنجا كه عمده و اكثر كارهاي خلاف و اشتباهاتي كه از سوي حاكميت انجام مي‎شود به نوعي شكل قانوني به خود‏ ‏مي‎گيرد و با بررسي دقيق ، زمام تمام امور در كشورداري به ساختار كنوني ولايت فقيه منتهي مي‎شود و منشأ اساسي ترين مشكلات ،‏ ‏مطلقه بودن ولايت فقيه در قانون اساسي و محدود نبودن آن از نظر زمان و ساير جهات مي‎باشد، لذا به نظر اينجانب اولين كار‏ ‏اصلاحي كه بايد انجام شود اصلاح قانون اساسي توسط نمايندگان منتخب مردم و در جوي كاملا آزاد مي‎باشد. اگر به ياد داشته‏ ‏باشيد آيت الله خميني پس از ورود به كشور در بهشت زهرا فرمودند: "پدران ما چه حقي داشتند كه سرنوشت سياسي ما را تعيين‏ ‏نمايند؟ هر نسلي خودشان حق دارند نسبت به سرنوشت كشورشان اظهارنظر نمايند." در قانون اساسي اول كلمه "مطلقه " وجود‏ ‏نداشت و در بازنگري آن را اضافه نمودند و بسياري از مردم از جمله خود من به آن رأي نداديم .

‏ ‏15 - حضرت آيت الله ، امروز رابطه دو مقوله "ملت " و "مذهب " در ايران را چگونه مي‎بينيد؟ برخي نگران "ملت "اند برخي‏ ‏نگران "مذهب "، شما نگران چه هستيد؟
‏ ‏جواب : از جنبه نظري تفكيك بين ملت سالم و مذهب صحيح درست نيست ; زيرا هيچ ملتي بدون مذهب صحيح به رستگاري‏ ‏نمي رسد، و مذهب مي‎تواند صورت و فصل حقيقي يك ملت و چهره باطني و معنوي آن به شمار آيد; همان طور كه هيچ مذهبي‏ ‏بدون در نظر گرفتن منافع ملي ، جايگاه مردمي نخواهد داشت . ولي مع الاسف از جنبه عملي گاه به لحاظ ضعف اعتقاد و ايمان و گاه‏ ‏به علت تفسيرهاي ناروا از مذهب ، عده اي جانب مليت و گروهي جانب مذهب را گرفته و به سوي افراط يا تفريط مي‎گرايند; و آنچه‏ ‏موجب نگراني است تفكيك بين آن دو و ترجيح بي رويه يكي از آنها بر ديگري به معناي اثبات يكي و نفي ديگري از جنبه نظر و يا‏ ‏عمل مي‎باشد.
‏ ‏از طرف ديگر متأسفانه در اثر عملكرد مسئولين كه به نام مذهب و دين مي‎باشد امروز شاهد نوعي فاصله بين ملت بخصوص‏ ‏قشر جوان و مذهب مشاهده مي‎شود كه بسيار خطرناك و موجب نگراني مي‎باشد، كه اميدوارم در اين زمينه علما و بزرگان چاره اي‏ ‏بينديشند. عزت و سربلندي اسلام و كشور را از خداي متعال مسألت دارم .
‏ ‏ان شاءالله موفق باشيد.
‏ ‏والسلام عليكم و رحمة الله .

‏حسينعلي منتظري ‏
‏‏1384/8/21‏‏

Copyright: gooya.com 2016