ابراهيم يزدى: ”آقای بوش دنبال تشدید تلاطم و تقابل می‌گردد“، صداي آلمان

جورج دبليو بوش رييس‌جمهور ايالات متحده، در نطق خود ايران را حامى تروريست‌ها خواند و اعلام كرد كه آمريكا فرقى ميان تروريستها و حاميان تروريسم نمى‌گذارد. آيا اظهارنظرهاى اخير بوش براى پاسخ به افكار عمومى خود در قبال سياستهاى دولت آمريكا در عراق مطرح شده و يا واقعا دور تازه‌اى از مناقشه با كشورهايى مانند ايران و سوريه آغاز شده است؟ دكتر ابراهيم يزدى وزير امور خارجه پيشين و دبيركل نهضت آزادى ايران در پاسخ به پرسشهاى صداى آلمان به اين موضوع مى‌پردازد.

مصاحبه گر: بهنام باوندپور

دویچه وله: دکتر ابراهیم یزدی، سخنگوی سپاه پاسداران مدتی پیش ضمن تهدید آمریکا مطرح کرد که ارجاع پرونده ی هسته ای ایران به شورای امنیت برکاتی هم با خودش بهمراه خواهد داشت. آیا این نوع موضع گیری ها در اظهارات اخیر بوش علیه ایران تاثیری داشته به نظر شما،‌ و آيا این صحبتها اصولا از طرف آمریکا جدی گرفته می شوند یا نه؟

ابراهیم یزدی: بر طبق قانون اساسی و قانون سپاه پاسداران، سپاه نباید در مسایل سیاسی دخالت بکند. واکنش در برابر تهدیات آمریکا و تصمیم پیرامون اینکه آیا پرونده ی ایران به شورای امنیت اگر برود، ایران چه کار باید بکند، این در اختیار سپاه پاسداران نیست. این را بایستی بر طبق قانون اساسی ما شورای امنیت ملی که رییس جمهور و از فرماندهان نظامی،‌ از جمله فرمانده سپاه در آنجا هست، آنها باید اظهار بکنند. اینگونه اظهارات نه تنها نتیجه ای نمی دهد، بلکه جو را به سمت درگیری و تقابل سوق می دهد. بنابراین، اگر پرونده ی ایران به شورای امنیت بخواهد برود، این مقامات مربوطه در شورای عالی و سایرین هستند که می بایستی تصمیم بگیرند و اظهارنظر بکنند. برخلاف مسایل ملی ماست که هنوز مهلتی که به ایران داده شده است سرنیامده، یک چنین سخنانی ادا بشود.

دویچه وله: دکتر یزدی، دراظهارات اخیر بوش از جمله این مسئله مطرح می شود که حکومت ایران حامی تروریستهاست و گفته شده که دولت آمریکا فرقی بین حامی تروریسم و تروریست قائل نیست. فکر می کنید آمریکا با چنین موضع گیری می خواهد سیاست های خودش را در عراق توجیه بکند، و یا بدنبال اهداف کوتاه مدت یا درازمدتی خود است؟

ابراهیم یزدی: دولت آمریکا در مقام ژاندارم جهانی نیست که بخواهد خود ادعا بکند، علیه کشوری پرونده سازی بکند و سپس خود به اجرای عدالت بپردازد و تصمیم بگیرد که واکنش نشان بدهد. به نظر می رسد که آقای بوش به دلیل گرفتاری هایی که در عراق پیدا کرده است و روز به روز بر تعداد تلفات سربازان آمریکایی در آنجا افزوده می شود و هیچ آینده ای روشنی از نظر برگشت آرامش به عراق دیده نمی شود، آقای بوش این حرفها را برای افکار عمومی مردم آمریکا می زند که از جانب بسیاری از خانواده ها تحت فشار است، برای اینکه سربازان آمریکایی را از عراق برگرداند. قطعا اینگونه سخنان در محافل بین المللی هیچگونه خریداری ندارد و آقای بوش بعنوان رییس جمهوری کشور هم نباید چنین تهدیداتی بکند.

دویچه وله: اگر من صبحت شما را دکتر یزدی درست متوجه شده باشم، یعنی بوش در واقع پاسخ داده به مسایل داخلی خودش با این قضیه. آیا...

ابراهیم یزدی: بعضی از صحبتهایش پاسخ به افکارعمومی مردم در داخل آمریکاست که با ادامه ی جنگ مخالفند.

دویچه وله: پس به نظر شما،‌ آیا سران جمهوری اسلامی ایران نباید این تهدید آمریکا را جدی بگیرند؟

ابراهیم یزدی: من معتقدم آنکه آمریکا می گوید یک قضیه هست، اما بحران انرژی هسته ای ایران که امروز به نقطه ای رسیده است که موجب وحدت نظر و عمل میان اتحادیه اروپا و آمریکا شده است و آژانس بین المللی در قطعنامه ی اخیر خودش به ایران یک فرصتی داده است که به تعبیر رییس آژانس آخرین فرصت است، برای اینکه پرونده به شورای امنیت ارجاع نشود، این را ایران باید مغتنم بشمارد. قطعا اگر پرونده ی ایران به شورای امنیت برود، چیز خوبی از او برای ما در ایران نخواهد داشت.

دویچه وله: در هفته ی گذشته ما شاهد مانور نیروهای بسیج در تهران بودیم و همینطور نیروهای نظامی که اهدافشان را از جمله اعلام کرده بودند «مقابله با تهدیدات دشمن» یا «مقابله با دشمن فرضی». آیا این نوع مانورهای نظامی را در شرایط کنونی خدمتی به متشنج شدن بیشتر فضا نمی بینید، یا بی اعتمادی بیشتر جامعه جهانی نسبت به ایران؟

ابراهیم یزدی: من تصور نمی کنم، برای اینکه اینگونه مانورها، که بطور خالص نظامی ست، در همه جای دنیا مرسوم است و نبایستی این تصور و برداشت را ایجاد بکند. مهم اینست که الان، بعد از این قطعنامه ی آژانس بین المللی انرژی اتمی، توپ را به قول معروف زده اند به داخل زمین ایران و منتظرند که ایران نظر بدهد. هم مقامات برجسته ی ایرانی سخن از ادامه ی مذاکرات می گویند،‌ و هم آژانس بین المللی آماده برای مذاکرات است. بنابراین، تا زمانیکه دروازه های مذاکرات باز است باید امیدوار بود که از طریق مذاکرات مسئله حل شود.

دویچه وله: بوش اظهارنظر کرده که ایران و سوریه سزاوار هیچگونه شکیبایی نیستند. به نظر شما واکنش منطقی سران حکومت ایران، امروز، در برابر اظهارات اخیر بوش چه می تواند یا چه باید باشد؟

ابراهیم یزدی: سخنان بوش هیچ فایده‌ای جز تحریک رهبران این کشورها ندارد. طبیعی ست، وقتی آقای بوش این سخنان را بگوید، مسئولان این دو کشور در سوریه و ایران در تقابل با سخنان بی منطق آقای بوش واکنش نشان می دهند و شاید آقای بوش این سخنان را گفته است که، با توجه به روانشناسی رهبران این کشورها، آنها هم در مقابل او سخنانی را درشت تر بگویند و این جو غوغاسالاری و جو «هل من مبارز» طلبیدن تشدید بشود. دقیقا آقای بوش دنبال تشدید تلاطم و تقابل می گردد.

دویچه وله: پس به نظر شما واکنش سران حکومت ایران باید چه باشد مشخصا؟

ابراهیم یزدی: به نظر من دولت ایران در چارچوب مصالح ملی باید تصمیم بگیرد. در سیاست بین المللی بدترین کار واکنش های احساسی آنی ست. بجای آن می بایستی مطلب را با طمانينه و تامل و دوراندیشی مورد بررسی قرار داد و به تقابل با آن از راههای دیپلماسی، که هم اکنون هنوز هم میسر است دست زد.