خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: بينالملل - گزارش و تحليل
رژيم صهيونيستي رسما عقب نشينياش را از نوار غزه و اراضي فلسطينيان با غيرقانوني خواندن حضور يهوديان در اين منطقه، آغاز كرد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از پايگاه اينترنتي الجزيره، سخنگوي ارتش رژيم صهيونيستي اظهار داشت: مرحلهي نهايي انسداد جادهي "كيسافيم" در غزه انجام شد و از اين لحظه به بعد ورود و يا حضور اسراييليها در غزه براساس قانون ممنوع است.
وي اظهار داشت: طرح عقبنشيني از بامداد امروز (دوشنبه) در غزه آغاز شده و از شهرك نشينان خواسته شده تا منازلشان را ترك كنند.
شهرك نشينان صهيونيست كه در غزه ساكن هستند، ظرف 48 ساعت پيش از آغاز كار پليس و نظاميان اسراييلي بايد اين منطقه را ترك كنند.
اطلاعيههايي به نام 21 شهرك صهيونيست نشين در نوار غزه و چهار شهرك در كرانهي باختري توزيع شده و 48 ساعت مدت تعيين شده براي تخليهي آنها روبه پايان است.
ارتش رژيم صهيونيستي در بيانيهاي اعلام كرد، پليس و نظاميان اسراييلي از طلوع صبح در اين شهركها مستقر شدند تا اطلاعيهها را به دست شهرك نشينان برسانند.
اين بيانيه ميافزايد: اين دستورات شهرك نشينان را ملزم به تخليهي منازل و اراضيشان ميكند.
ارتش رژيم صهيونيستي همچنين امروز (دوشنبه) دسترسي به مناطق مختلف در غزه را ممنوع كرده و انتظار ميرود اين عمليات چند هفته به طول انجامد.
حدود 50 خودرو از جمله، جيپ، آمبولانس و اتوبوس حامل پليس و نظاميان اسراييلي وارد غزه شده تا پس از مدت تعيين شده در روز چهارشنبه، وارد عمل شوند.
نظاميان اسراييلي مرز عبوري كيسافيم، تنها مرز عبوري فعال در غزه را مسدود كرده و بر آن پلاكاردي نصب كردند كه بر روي آن نوشته شده بود: "ايست! براساس قانون ورود به نوار غزه و حضور در اين منطقه از 15 اوت 2005 ممنوع است".
صدها تن از شهرك نشينان غزه توافقنامهي دريافت غرامت براي ترك اراضيشان را در آستانهي اتمام مدت تعيين شده امضا كردند؛ اما ارتش رژيم صهيونيستي اعلام كرد كه حدود 5000 تن از مخالفان اين عقب نشيني در برابر اين عقبنشيني مقاومت كردهاند.
چند ساعت پس از اعلام رسمي آغاز طرح عقب نشيني از سوي ارتش اسراييل، شهرك نشينان عصباني شيشههاي خودروها را شكسته و تايرهايي را در خيابان به آتش كشيدند.
از سوي ديگر، روزنامهي هاآرتص نوشت: شهرك نشينان نوار غزه و كرانهي باختري بامداد امروز در ورودهاي شهركهايشان مستقر شدند تا از ورود نظاميان اسراييلي و خبرنگاران جلوگيري كنند.
به دنبال اعلام رسمي آغاز طرح عقب نشيني از غزه، رهبران انجمن يشاي شهرك نشينان بامداد امروز با استفاده از سيستم صوتي تشكيلات خودگردان در "نوه دكاليم" به جوانان يهودي كه وارد غزه شده بودند، گفتند "برويد و بخوابيد و انرژيتان را براي صبح ذخيره كنيد".
رهبران شهرك نشينان اعلام كردند، نظاميان پيش از طلوع آفتاب وارد عمل نميشوند، بنابراين هيچ دليلي براي تداوم انسداد اين جاده در اين زمان وجود ندارد.
از سوي ديگر، راديو اسراييل گزارش داد، دو خمپاره در ساعت چهار صبح امروز به شهرك صهيونيست نشين "جديد" در غزه شليك شد. هنوز هيچ گزارشي از تلفات اين واقعه وجود ندارد.
اين روزنامه همچنين گزارش داد: به دنبال اعلام رسمي آغاز اين عقب نشيني، شهرك نشينان در شمال كرانهي باختري با نظاميان اسراييلي پس از آنكه اين نظاميان قصد اعمال قوانين در اين شهركها را داشتند، درگير شدند.
حدود 20 تن از ساكنان اين شهركها در شمال كرانهي باختري با نظاميان درگير شده و ورودي جادهي منتهي به "حمش" و "سانور" را شكستند.
در اين درگيري يكي از افسران نيروي هوايي اسراييل و يكي از شهرك نشينان مجروح شدند. نظاميان اسراييلي سه تن از معترضان را دستگير كردند.
يكي از ساكنان شهرك صهيونيست نشين "كفر داروم" در نوار غزه نيز از ايجاد يك "تشكيلات يهودي" در نوار غزه خبر داد.
"آريه ئيتزاكي" در يك كنفرانس مطبوعاتي اظهار داشت: بر اساس قوانين بينالمللي، زمانيكه يك نيروي اشغالگر اراضي تحت كنترلش را ترك ميكند، ساكنان محلي حاكمان مستقل اين اراضي ميشوند.
ئيتزاكي اظهار داشت، شهرك نشينان به جاي تخليهي اين شهركها بايد به عنوان حاكمان مستقل اين مكان و ماهيت مستقل جدا از اسراييل شناخته شوند.
حدود 15 تن از حاميان اين طرح با پوشيدن لباسهايي كه بر روي آن نوشته شده بود "تشكيلات يهودي"، براي ئيتزاكي هورا كشيدند.
خبرگزاري شينهوا نيز به نقل از شاهدان فلسطيني اعلام كردند، به نظر ميرسد سه شهرك صهيونيست نشين "داگيت نيسانيت" و "الي سينايي" در شمال نوار غزه نيمه تخليه شدهاند.
منابع امنيتي تشكيلات خودگردان نيز اعلام كردند، اكثريت اين ساكنان تصميم گرفتهاند تا پيش از 15 اوت به طور داوطلبانه اين شهركها را تخليه كنند.
ساكنان اين سه شهرك 1500 تن هستند.
از سوي ديگر، نبيل شعث، معاون نخست وزير تشكيلات خودگردان اعلام كرد، رهبران جنبشهاي حماس و جهاد امروز در نشست سازمان آزادي بخش فلسطين در غزه شركت ميكنند.
شعث به خبرنگاران گفت، اين دو جنبش امروز در نشست كميتهي اجرايي سازمان آزادي بخش فلسطين شركت ميكنند.
اين براي اولين بار است كه رهبران اين دو جنبش در نشست كميتهي اجرايي اين سازمان به رياست محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان شركت ميكنند.
از سوي ديگر، جنبش حماس در بيانيهاي اعلام كرد، اين جنبش امشب عقب نشيني اسراييل از غزه و تخليهي شهركهاي صهيونيست نشين نوار غزه و شمال كرانهي باختري را جشن ميگيرد.
اين جنبش در بيانيهاش آورده است: مراسم جشن اين جنبش امشب با برپايي نماز شكر در تمام مساجد نوار غزه آغاز ميشود.
حماس اعلام كرده است، عقب نشيني از نوار غزه و كرانهي باختري را بخشي از مقاومت مسلحانهي گروههاي مبارز فلسطيني ميداند و نه بخشي از مذاكرات صلح با اسراييل.
روزنامهي هاآرتص نيز نوشت، جهاد بامداد امروز با برگزاري راهپيمايي، آغاز عقب نشيني اسراييل از نوار غزه و شمال كرانهي باختري را جشن گرفت.
شاهدان فلسطيني اعلام كردند، دهها تن از مبارزان ماسكدار در اين راهپيمايي حضور داشتند. مبارزان فلسطيني فرياد بر آوردند، "عقب نشيني اشغالگري اسراييل دستاورد حملات مسلحانهي فلسطين بود".
در اين راهپيمايي مبارزان فلسطيني با سجده بر زمين، اين پيروزي را شكر كردند.
ابومحمد، يكي از رهبران جهاد، به خبرنگاران گفت، اين راهپيمايي بخشي از مراسم جشن جهاد و فلسطينيان براي عقب نشيني اسراييل است.
ابومحمد ادامه داد: عقب نشيني دشمن از اراضي اشغال شدهي ما شكست بزرگ دشمن صهيونيستي است كه زير حملات مبارزان فلسطيني در حال عقب نشيني است.
وي افزود: مبارزان سلاحها را تا زمانيكه اشغالگري در تمام اراضي فلسطينيان پايان نيابد، زمين نميگذارند. ما به مقاومت مسلحانه تا آزادي تمام اراضي فلسطين ادامه ميدهيم.
از سوي ديگر، شائول موفاز وزير جنگ اسراييل گفت: توافقنامهي نهايي هر آنچه كه باشد اسراييل شش شهرك در كرانهي باختري را در اختيار خواهد داشت.
وزارت داخلي فلسطين نيز اعلام كرد، نشست ميان ناصر يوسف وزير داخلي فلسطين با موفاز در تلآويو منفي بود.
اين وزارت خانه در بيانيهاي اعلام كرد: اين نشست هيچ اطلاعيهي جديدي از موضع اسراييل ارايه نداد.
گردانهاي شهداي الاقصي، شاخهي نظامي جنبش فتح نيز در اقدامي، ايستادگي حماس در اين مقاومت را مورد تقدير و ستايش قرار داد.
اين گردانها در بيانيهاي اعلام كردند، هيچ طرفي حق خلع سلاح مبارزان فلسطيني را ندارد.
اسماعيل هنيه، رهبر عاليرتبهي حماس، در يك كنفرانس مطبوعاتي اعلام كرد، مقاومت مسلحانه متوقف نميشود و حماس هرگز سلاحهايش را پس از اين عقب نشيني بر زمين نخواهد گذاشت.
هنيه افزود: اين مقاومت تا زمانيكه اشغالگري در كرانهي باختري و بيتالمقدس پايان يابد، ادامه دارد. گردانهاي شهداي الاقصي در بيانيهاي اعلام كردند: ما از برادرانمان در حماس حمايت ميكنيم و تاييد ميكنيم هيچ شاخهي نظامي فلسطيني منحل نميشود؛ چرا كه فلسطين تنها غزه نيست بلكه فلسطين، فلسطيني است از رود اردن تا درياي مديترانه. اين سرزمين ماست و ما حق دفاع از آن را داريم.
در اين بيانيه آمده است: سلاحهاي قانوني ما در مقابل تنها دشمن ما يعني اسراييل باقي ميماند؛ آنهايي كه خلع سلاح گروههاي مبارز فلسطيني را خواهانند به راستي اشخاصي هستند كه براي منافع خودشان كار ميكنند.
در پي آغاز خروج صهيونيستها از غزه قريع تاكيد كرد: از فرصت عقب نشيني اسراييل از نوار غزه بايد در جهت بهبود اوضاع مردم فلسطين استفاده كرد.
به گزارش ايسنا، به نقل از پايگاه اينترنتي المحيط، احمد قريع، نخست وزير تشكيلات خودگردان، ضمن تاكيد بر ضرورت استفاده از فرصت عقب نشيني اسراييل از غزه براي بهبود وضعيت دشوار مردم فلسطين، خشنودي خود را از اقدامات فلسطينيان مبني بر آماده كردن مراسم جشن به مناسبت آزادسازي مناطق فلسطيني ابراز كرد.
وي همچنين از تمامي مردم فلسطين خواست تا با مشاركت فعال در بازسازي فلسطين، آيندهي بهتري را براي اين سرزمين رقم بزنند.
همچنين سيد حسن نصرالله تاكيد كرد: با توجه به بحث و جدلي كه درخصوص خلع سلاح حزبالله لبنان وجود دارد، منطقه با يك پيروزي كيفي جديد براي مقاومت كه همان عقب نشيني اسراييل از نوار غزه ميباشد، رو به رو شده است.
به گزارش ايسنا، به نقل از روزنامهي السفير -چاپ لبنان - سيد حسن نصرالله، دبيركل حزبالله لبنان ضمن تبريك به مردم فلسطين به دليل پيروزي بزرگشان در اجراي طرح عقب نشيني اسراييل از نوار غزه، اظهار داشت: اسراييل بعد از عقب نشيني ممكن است با ايجاد جنگهاي داخلي قصد از بين بردن وحدت مردم فلسطين را داشته باشد، ولي از آنجا كه مردم فلسطين همبستگي و اتحاد خود را ثابت كردهاند، از اين امتحان سخت و دشوار نيز سربلند بيرون ميآيند.
وي افزود: طرح عقب نشيني اسراييل از غزه به معناي آغاز كار است، نه پايان كار.
دبيركل حزبالله لبنان در خصوص اهداف حقيقي حزبالله و سياست واقعي آن تصريح كرد: اهداف و سياست حزب طي اقداماتي كه مقاومت تاكنون انجام داده براي همه روشن شده است و عقب نشيني اسراييل از غزه يك پيروزي كيفي براي مقاومت در منطقه محسوب ميشود.
سيد حسن نصرالله پيروزي مقاومت در لبنان و غزه را دو پيروزي بزرگ و تاريخي در منطقه توصيف كرد.
مشاور امنيت ملي تشكيلات خودگردان نيز اظهار داشت: بهرغم نگرانيهاي فلسطينيها مبني بر اينكه اسراييل سعي دارد تا عقب نشيني از نوار غزه اولين و آخرين نوع عقب نشينياش باشد، تشكيلات خودگردان تضمينهايي را از سوي مقامات آمريكايي دريافت كرده است كه نشان ميدهد اين عمليات بر اساس نقشهي راه است.
به گزارش ايسنا، جبرئيل رجوب، مشاور امنيت ملي تشكيلات خودگردان در گفتوگو با روزنامهي الشرق الاوسط بيان داشت: اولويت كار تشكيلات خودگردان بازگرداندن پناهندگان فلسطيني مقيم لبنان به نوار غزه است؛ البته اين مساله كاملا داخلي است و نيازي نيست كه در اينباره مشورتهايي با اسراييل انجام شود.
وي ادامه داد: تشكيلات خودگردان براي حل نهايي مسالهي بيتالمقدس مشكلي با بينالمللي كردن آن ندارد؛ اما به شرط اينكه اين مساله بخشهاي شرقي و غربي آن را نيز در بر بگيرد.
رجوب تاكيد كرد: ما هرگز حاكميت اسراييل بر مقدسات اسلامي و مسيحي در بيتالمقدس را نميپذيريم.
وي در توضيح نگرانيهاي مقامات فلسطيني دربارهي عقبنشيني اسراييل از بخشهاي مختلف فلسطين گفت: اين نگرانيها وجود دارد؛ چرا كه آريل شارون، نخست وزير جناح راستگراي اسراييل سعي دارد تا عقبنشيني از نوار غزه اولين و آخرين نوع عقبنشيني باشد. اما جامعهي جهاني و آمريكا معتقدند كه تنها منبع و مرجع قانوني دربارهي اين مساله طرح نقشهي راه است.
رجوب ادامه داد: در نشست سران آمريكا و فلسطين آمريكاييها در اين باره تضمينهايي را ارايه كردند.
وي در پاسخ به اين سوال كه آيا بهتر نيست كميتهي چهار جانبه نيز در مسالهي عقبنشيني از نوار غزه، جلوگيري از درگيري گروههاي فلسطيني با نيروهاي اسراييلي و كمك به صلح موجود وارد عمل شود، اظهار داشت: ايجاد روابط خوب بين تشكيلات خودگردان و گروههاي فلسطيني مسالهيي داخلي است كه البته ما از برادران عرب و مسلمان هم كمك گرفتهايم؛ اما مسالهي درگيري بين گروههاي فلسطيني با اسراييليها وارد نيست؛ چرا كه ما خواهان عقبنشيني آرام و خوب هستيم و اميدواريم كه اسراييل بسيار مسوولانه عمل كند؛ چرا كه بروز درگيريها به معني شكست است. همچنين به نفع فلسطينيها است كه اسراييليها خوب رفتار كنند. ما هم سعي نداريم كه نه قبل و نه بعد از عقبنشيني اسراييليها را برنجانيم. اميدواريم كه همه به توافق صلح عمل كنند و نقضي صورت نگيرد.
مشاور امنيت ملي تشكيلات خودگردان دربارهي احتمال ايجاد روابط بين فلسطين و اسراييل بعد از عقبنشيني گفت: آنچه كه موجب ايجاد روابط بين دو طرف ميشود، شيوهي اسراييليها است. به اين معنا كه اگر غزه آغاز پايان اشغالگريها در كرانه باختري باشد و مردم فلسطين نسبت به اقدامات اسراييل اميدوار شوند با انجام مذاكره و هماهنگي، ايجاد روابط ممكن است. اما اگر اسراييليها به اشغالگري و شهركسازي ادامه دهند ملت فلسطين نيز تلاش خواهد كرد تا در برابر آنها بايستد. بنابراين اگر اسراييل به تجاوزاتش ادامه دهد، مبارزات هم براي ما تنها يك وسيله خواهد بود و به اين ترتيب تمامي راهحلها براي طرفين باز خواهد بود.
وي در جواب به اين سوال كه اسراييل شيوههايش را مرتبط به شيوهي طرف فلسطيني ميداند و اعلام كرده است كه در صورت تعهد طرف فلسطيني به تعهداتش عمل ميكند، اين معادله چگونه حل ميشود، بيان داشت: داوري در اين باره بر عهدهي جامعهي جهاني و توافقنامههايي است كه از سوي سازمان امنيت صادر و بين ما و اسراييليها امضا شده است؛ چرا كه اقدامات اسراييل مبني بر شهركسازي و ايجاد تغييرات در ساختار جمعيت پيام جنگ است نه صلح. اما مساله صلح فلسطين پيام مثبتي از سوي ملت فلسطين است. تمام جهانيان ميدانند كه تمامي نقض معاهدات از سوي اسراييل است.
جبريل رجوب دربارهي وضعيت فلسطينيهاي مقيم لبنان گفت: اين افراد در اولويت كارهاي مقامات سياسي فلسطين هستند چرا كه آنها در شرايط دشواري به سر ميبرند به لبنانيها گفته بوديم كه هيچ توجيهي براي نگراني آنها در قبال مساله شهركها وجود ندارد و حضور فلسطينيها در لبنان موجب بيثباتي اين كشور نيست. اميدواريم آنها هرچه زودتر به سرزمينشان برگردند.
وي افزود: ورود فلسطينيهاي مقيم لبنان به سرزمينشان بعد از عقبنشيني است كه در اين صورت اين مساله به اسرايلي ارتباطي نخواهد داشت.
خالد مشعل نيز عقب نشيني نيروهاي رژيم صهيونيستي از نوار غزه را پيروزي طرح مقاومت كشورهاي عربي و شكستي حقيقي براي آرزوهاي توسعه طلبانهي اين رژيم دانست.
به گزارش ايسنا، به نقل از پايگاه اينترنتي المحيط، خالد مشعل، رييس دفتر سياسي جنبش مقاومت اسلامي فلسطين (حماس) امروز در گفتوگوي راديويي اظهار داشت: ماموريت ما همچنان ادامه دارد و جنبش حماس و مقاومت تا زمان بازپسگيري تمام حقوقشان، سلاح را بر زمين نميگذارند.
وي در ادامه از تشكيلات خودگردان خواست تا از زمينهايي كه نيروهاي اشغالگر از آنها عقب نشيني كردهاند، در طرحها و پروژههاي مفيد اقتصادي، بهداشتي و آموزشي استفاده كند.
همچنين دبيركل جنبش فتح در گفتوگو با روزنامهي البيان -چاپ امارات متحده عربي - تاكيد كرد: نوار غزه بعد از عقب نشيني اسراييل بايد به دور از هر گونه اختلاف و بحران امنيتي باشد لذا اين امر نيازمند تلاش مداوم و همكاري همه جانبهي گروههاي فلسطيني و تحكيم نقاط مشترك بين گروهها و شخصيتهاي ملي فلسطين است.
وي افزود: عقب نشيني اسراييل يك امر حتمي است و هيچ بحثي در آن نيست. غزه سرزمين عزيز ما است كه اسراييل به آن تجاوز كرده و بايد از آن خارج شود و همانطور كه قبلا هم گفتم غزه آزاد شده همچون ويتنام شمالي كه موجب آزادي ويتنام جنوبي از استعمار آمريكا شد، موجب آزادي تمامي سرزمينهاي اشغالي شدهي فلسطين خواهد شد و مردم فلسطين با استفاده از حقوق قانوني خود و با اتكا به مقاومت و تلاش حاكميت خود را در سرزمينهاي اشغالي اثبات خواهند كرد.
رژيم صهيونيستي از بامداد امروز رسما بعد از 38 سال اشغالگري، عقب نشيني از نوار غزه را آغاز كردند.
عقب نشيني رژيم صهيونيستي از غزه در حالي است كه در يك گزارش ويژهي فلسطين، تاكيد شد كه طرح عقب نشيني رژيم صهيونيستي از نوار غزه نميتواند اين رژيم را از جناياتي كه در خصوص شهروندان فلسطيني مرتكب شده، تبرئه كند.
به گزارش ايسنا، به نقل از پايگاه اينترنتي المحيط ، مركز حقوقي غزه طي گزارش ويژهاي آورده است: اسراييل مرتكب جنايات ضدانساني زيادي در حق شهروندان فلسطيني شده و طي پنج سال انتفاضه، از نيروها و سلاحهاي مرگبار عليه فلسطينيها استفاده كرده است.
در اين گزارش هم چنين آمده است: تعداد شهداي فلسطيني از آغاز انتفاضه تاكنون به 3000 شهيد رسيده كه 861 تن از آنها را كودكان تشكيل ميدهند و حدود 34 هزار تن نيز تاكنون مجروح شدهاند.
اين مركز حقوقي در ادامهي اين گزارش آورده است كه عقب نشيني رژيم صهيونيستي از نوار غزه و برخي از شهركهاي كرانهي باختري حق شهروندان فلسطيني را در خصوص دريافت غرامت از رژيم صهيونيستي نقض نخواهد كرد و آنها حق دارند تا از اسراييل به دليل استفاده از سرزمينشان براي اهداف نظامي و استعماري، غرامت بگيرند.
در اين گزارش همچنين تاكيد شده است كه بر اساس توافقنامهي ژنو، مجامع بينالمللي قانونا ملزم هستند تا جنايتكاران و تمامي كساني كه مرتكب جرم شدهاند را براي محاكمه به دادگاه تحويل دهند.
در زير به نكاتي پيرامون طرح عقبنشيني رژيم صهيونيستي از غزه اشاره شده است:
طرح عقب نشيني يك جانبه اسراييل كه به وسيله مخالفان آن، طرح اخراج اسراييل از غزه ناميده ميشود، طرحي است كه بوسيله آريل شارون، نخست وزير رژيم صهيونيستي براي پايان دادن به هرگونه حضور دائمي نيروهاي اسراييلي در نوار غزه و بخش شمالي كرانهي باختري مطرح شد. نوار غزه شامل 21 شهرك يهودي نشين است كه قرار است همگي تخليه شوند. در سامريه (شمال كرانهي باختري) نيز چهار شهرك وجود دارد كه آنها نيز تخليه ميشوند. اين دو منطقه همچنين در بر گيرنده تاسيسات متعددي متعلق به نيروهاي نظامي رژيم صهيونيستي است. شارون ميگويد اين طرح براي بهبود بخشي به امنيت اسراييل و وضعيت بينالمللي آن طراحي شده است؛ چرا كه فقدان مذاكرات سياسي براي خاتمه بخشيدن به تعارضات در سرزمينهاي اشغالي به عاملي منفي در اين دو مولفه براي اسراييل تبديل شده است.
به گزارش دفتر مطالعات بينالملل خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) تنها مرزهاي طبيعي كرانهي باختري و نوار غزه به ترتيب رود اردن و درياي مديترانه ميباشند. بقيه مرزهاي اين دو منطقه به وسيله موافقتنامههاي آتش بس 1949 پس از پايان جنگ 1948 اعراب و اسراييل تعيين شدهاند. پس از جنگ، كرانهي باختري به اردن ملحق شد. اين الحاق فقط مورد شناسايي انگليس و پاكستان قرار گرفت. نوار غزه نيز هرچند به وسيلهي مصر اشغال شده بود اما رسما به سرزمينهاي اصلي اين كشور الحاق نشد. رژيم صهيونيستي در جنگ شش روزه 1967 توانست اين دو منطقه را به تصرف درآورد و از آن زمان اين مناطق تحت كنترل اين رژيم ميباشند. پس از جنگ، شوراي امنيت با تصويب قطعنامهي 242 تلاش كرد فرمول زمين براي صلح را به عنوان راه حلي براي عادي سازي روابط ميان اسراييل و اعراب به مرحله اجرا درآورد. موافقنامهي اسلو در اوايل دهه 1990 ميان تشكيلات خودگردان فلسطيني و اسراييل منجر به تشكيل دولت مستقل فلسطيني گشت كه امور مدني و اداري شهرهاي كوچك را در اختيار داشت و حضور امنيتي در شهرهاي بزرگ كرانهي باختري و نوار غزه نيز به عهده آن گذاشته شد. اين دولت مستقل فاقد حاكميت كامل بود اما يك نيروي پليس چند ده هزار نفري در اختيار دارد. اين موافقتنامهها پيش بيني كرده بودند كه ترتيبات حقوقي نهايي بعدا اتخاذ شوند كه نهايتا منجر به نشست كمپ ديويد در سال 2000 ميلادي گرديد اما در اين نشست هم توافقي بر سر تاسيس يك دولت كاملا مستقل فلسطيني حاصل نشد.
بر اساس طرح خروج يكجانبه كه در 6 ژوئن 2004 به تصويب رسيد، نيروهاي اسراييل در مرز غزه – مصر باقي خواهند ماند و حتي ممكن است منازل مسكوني بيشتري را براي وسعت بخشيدن به منطقهي حائل در آنجا، تخريب كنند (ماده 6 طرح). در بند 1 ماده 3 طرح آمده است اسراييل به كنترل مرزهاي غزه، خط ساحلي و فضاي هوايي غزه ادامه خواهد داد و حق انجام عملياتهاي نظامي در آينده را براي خود حفظ ميكند. در ماده 8 طرح آمده است: غزه همچنان وابسته به منابع آبي، ارتباطات، برق و شبكهي فاضلاب اسراييل باقي خواهد ماند. براساس ماده 10 طرح، ترتيبات گمركي موجود با اسراييل (از جمله اين ترتيبات اين است كه واردات از اسراييل به غزه مشمول ماليات نخواهد شد، صادرات از غزه به اسراييل مشمول ماليات خواهد شد و حقوق گمركي تعلق گرفته به محصولات خارجي وارد شده به غزه متعلق به اسراييل خواهد بود) همچنان مجري خواهد بود و پول رايج اسراييل همان پول رايج در نوار غزه باقي خواهد ماند.
بر اساس اين دلايل و چون اسراييل خود يك دولت حاكم فلسطيني در غزه را تاكنون نپذيرفته است، ناظران خارجي معتقدند كه عقب نشيني نيروهاي اسراييلي موجب خاتمه بخشيدن كامل به كنترل اين رژيم بر نوار غزه نخواهد بود.
آريل شارون براي اولين بار طرح خود را در كنفرانس هرزيلا در 2004 مطرح كرد كه مورد حمايت موسسه سياست و استراتژي قرار گرفت. اما طرح شارون با مخالفت جدي مقامات ارشد رژيم صهيونيستي مواجه شد. به همين خاطر شارون موضوع همه پرسي در حزب ليكود دربارهي اين طرح را مطرح كرد. اين همه پرسي در 2 مه 2004 برگزار شد و 65 درصد كساني كه در اين همه پرسي شركت كرده بودند به طرح شارون ”نه“ گفتند.
رسانهها و صاحبنظران اين راي منفي به طرح خروج يكجانبه را ضربهاي سنگين به شارون توصيف كردند. شارون پس از اين نتيجه اعلام كرد كه نتايج همه پرسي حزب را ميپذيرد و در طرح خود اصلاحاتي اعمال خواهد كرد.
بر همين اساس او به شائول موفاز، وزير دفاع خود دستور داد تا الحاقيهاي براي طرح آماده كند كه بتواند مورد پذيرش اعضاي حزب ليكود قرار گيرد. در 6 ژوئن 2004، كابينهي رژيم صهيونيستي الحاقيه طرح خروج يكجانبه از نوار غزه را تصويب كرد اما با اين شرط كه بر چيدن هرگونه شهرك يهودي نشين بايد به صورت جداگانه به معرض همه پرسي گذاشته شود. اين طرح پس از اخراج بني آيالون و آويگدور ليبرمن، از اعضاي افراطي كابينه و سازش با تي زيپي ليوني، از وزراي عضو حزب ليكود در كابينه با 14 راي موافق در مقابل 7 راي مخالف تصويب شد.
در 16 فوريه 2005، كنست (پارلمان) طرح را با 59 راي موافق، 40 راي مخالف و 5 راي ممتنع تصويب كرد. تصويب اين طرح به معناي عدم مخالفت با آن در ميان يهوديان اسراييلي نيست. در 11 اوت 2005 حدود 300 هزار نفر در ميدان رابين واقع در تل آويو تظاهراتي در مخالفت با طرح به راه انداختند كه در نوع خود به لحاظ تعداد شركت كنندگان كم نظير بود.
در 15 سپتامبر 2004 نتايج يك نظرسنجي در روزنامهي معاريو چاپ شد مبني بر اينكه 69 درصد موافق برگزاري همه پرسي براي تعيين تكليف طرح بودند و 26 درصد نيز فكر ميكردند كه تصويب طرح در كنست كافي است. اكثر نظرسنجيهاي برگزارشده اخير در اسراييل حاكي از حمايت 50 الي 60 درصدي از طرح و مخالفت 30 الي 40 درصدي از آن بوده است.
در ميان فلسطينيها تشكيلات خودگردان فلسطيني با توجه به فقدان موافقتنامهي نهايي صلح، از هرگونه خروج نيروهاي رژيم صهيونيستي از سرزمينهاي اشغالي حمايت كرده است. اما بسياري از فلسطينيها هدف اصلي اين طرح را دور زدن موافقتنامههاي بينالمللي گذشته ميدانند و خواستار عقب نشيني كامل اسراييل از نوار غزه و كرانهي باختري هستند.
براي پي بردن به موضع دولت آمريكا در قبال طرح خروج يكجانبه، سخنان جورج بوش در كنفرانس مطبوعاتي مشتركي كه در 26 مه 2005 با محمود عباس داشت، وافي به مقصود است. بوش در سخناني گفت: هرگونه موافقتنامهي نهايي بايد مورد رضايت دو طرف باشد و اعمال تغييراتي در مرزهاي تعيين شده بر اساس آتش بس 1949 بايد به توافق طرفين برسد. راه حل دو دولت بايد همجواري كرانهي باختري را مدنظر قرار دهد و وضعيتي كه موجب پراكندن سرزمينها شود، كارآمد نخواهد بود. همچنين بايد رابطه معناداري ميان كرانهي باختري و غزه وجود داشته باشد. اين موضع ايالات متحده در شرايط فعلي است و موضع ايالات متحده در زمان انجام مذاكرات نهايي نيز خواهد بود.
با توجه به جملات بالا، در حال حاضر تقاضاي فلسطينيها براي عقب نشيني نيروهاي اسراييلي به پشت مرزهاي 1949 مورد حمايت آمريكا نيز است، منتها با اين قيد كه «اعمال هرگونه تغييري در مرزهاي تعيين شده در آتش بس 1949 بايد مورد توافق دو طرف باشد.»
اتحاديهي اروپا نيز اگرچه به عنوان بخشي از طرح نقشهي راه براي صلح از طرح خروج يكجانبه حمايت ضمني بعمل آورده است، اما اين اتحاديه معتقد است كه چشم انداز محدود طرح خروج يكجانبه در اين خصوص كه عقب نشيني كامل از كرانهي باختري را مدنظر قرار نداده، قابل قبول نيست. اين اتحاديه اعلام كرده است كه هرگونه تغييري در مرزهاي پيش از 1967 را مگر آنهايي كه مورد توافق طرفين باشد، نميپذيرد.
advertisement@gooya.com |
|