برژينسكى : دموكراسى با سرنيزه حاصل نمى شود، ترجمه: حميدرضا رسولى، ايران

ترجمه : آرمن نرسسيان منبع: روزنامه «زمان» چاپ تركيه
«زبيگنيو برژينسكى » در مصاحبه اى به تشريح ديدگاه هاى خود در مورد مسائل منطقه پرداخته است. متن اين مصاحبه در پى مى آيد.
در آخرين كتابتان خاطرنشان كرده ايد كه آمريكا بين گزينه رهبرى جهانى و سلطه جهانى،بايد يكى را انتخاب كند. با توجه به سياست هاى خارجى دولت فعلى، فكر مى كنيد آمريكا كدام يك را انتخاب كرده است؟
فكر مى كنم سياست خارجى فعلى آمريكا چيزى است بين ميل غريزى براى سلطه بر جهان و دانستن اين نكته كه برترى آمريكابه معناى قدرت مطلق بودن اين كشور نيست و به همين منظور، آمريكا بايد براى شكل دادن به يك اتفاق نظر بين المللى ظريف عمل وديپلماتيك رفتار كند.
اگر شما رئيس جمهورى آمريكا بوديد، چه سياستى را در قبال فلسطين در پيش مى گرفتيد؟ با توجه به لابى پر قدرت اسرائيل در واشنگتن چه كار مى كرديد؟ درباره نقشه راه چه نظرى داريد؟
مناقشه فلسطين و اسرائيل مسلماً تنها توسط خود آنها حل نمى شود. همچنين هر توافقى براى پايدار بودن بايد عادلانه نيز باشد. بيانيه اخير «جورج بوش» مبنى بر اينكه تغييرات ارضى بر پايه مرزهاى ۱۹۴۹ بايد مورد تأييد هر دو طرف باشد، گام بزرگى به پيش است، چون به صراحت خاطرنشان مى كند كه بيت المقدس بايد دراختيار هر دو طرف باشد و برخى مناطق نيز بايد در اختيار فلسطينى ها قرار گيرد.
نظرتان درباره اقدام يكجانبه بوش براى دموكراتيك كردن خاورميانه چيست؟ فكر مى كنيد طرح خاورميانه بزرگ مى تواند دموكراسى را درخاورميانه به بار آورد؟
نمى شود دموكراسى را با سرنيزه تحميل كرد.تجربيات اروپاى مركزى و شرق دور نشان مى دهد دموكراسى تنها زمانى مى تواند مستقر شود كه اراده اى ملى براى آن وجود داشته باشد. اگر دموكراسى بدون ريشه هاى تاريخى در داخل تحميل شود، به يك امر راديكال و مردم باورانه پوپوليست تبديل مى شود ومى تواند تا حدودى عوام فريبانه باشد.
آمريكا خواهان اصلاحات دموكراتيك در خاورميانه شده است، در حاليكه پس از وقايع خونين در ازبكستان، آمريكا ميزان انتقادات خود را از رژيم سركوبگر اسلام كريم اف كاهش داده است. علت چيست؟
ايالات متحده بين تعهد خود به دموكراسى در برابر منافع استراتژيكش در يك ازبكستان با ثبات و طرفدار آمريكا، موازنه ايجاد كرده است.
بسيارى بر اين باورند كه موقعيت تركيه به عنوان شريك استراتژيك آمريكا با مخالفت پارلمان اين كشور با استفاده آمريكا از پايگاه هاى تركيه به پايان رسيد. فكر مى كنيد احتمال دارد آمريكا رويه كمتر دوستانه اى را در قبال دولت تركيه در پيش گيرد؟
تركيه، دوست مهم آمريكا است و موارد اخير اين واقعيات را تغيير نداده است. فكر نمى كنم آمريكا رويه غير دوستانه اى را در برابر تركيه در پيش بگيرد، چون هم آمريكا و هم تركيه از روابط مشترك پايدار سود مى برند.

اين سؤال درواقع، از كتاب خود شماست. آيا آمريكا مى تواند روابط دوستانه، سازنده ومثبتى با جهان اسلام برقرار كند، در حاليكه حدود ۱‎/۲ ميليارد مسلمان، آمريكا را دشمن خود مى دانند.فكر نمى كنيد اين نيازمند تغييرات ايدئولوژيك ، هم در آمريكا و هم در كشورهاى مسلمان است؟
فكر مى كنم آمريكا بايد رفتارش را نسبت به جهان اسلام تغيير دهد. بايد اين تلاش را انجام دهد كه اين احساس در ميان مسلمانان ايجاد نشود كه آمريكا به احساسات ، فرهنگ و مذهب آنها بى توجه است. در درجه اول هم بايد از اقداماتى كه شأن و ارزش سياسى ومذهبى آنها را پايين مى آورد،خوددارى كند.
در زمان حضورتان در دولت آمريكا، شما رابه عنوان باز جنگ سرد مى شناختند. با توجه به وضعيت امروز جهان، شما يك عقاب هستيد يا يك كبوتر؟
يك باز صلح طلب؟