پيشنهاد تازه ايران به اتاق مذاكرات هسته اى، ايران

• تهران در پيشنهادجديد خود از سه كشور اروپايى خواسته است كه برنامه غنى سازى خود را در سطح «محدود» و «نازل ترى» ادامه دهد
• ظريف : در مذاكرات پاريس قرار شد پيشنهاد ايران از سوى طرف اروپايى بررسى شود و طى جلسه آينده اروپايى ها نظرات خود را بدهند

گروه سياسى - اندكى پس از آنكه وزير خارجه ايران در مركز نيروگاه بوشهر از ارائه يك پيشنهاد جديد به اتاق مذاكرات هسته اى پاريس خبر داد، منابع اروپايى ديروز ضمن انتشار مفاد اين پيشنهاد اعلام كردند كه تهران از سه كشور اروپايى خواسته است كه برنامه غنى سازى خود را در سطح «محدود» و «نازل ترى» ادامه دهد.


طبق گزارش منابع اروپايى، هنوز مشخص نيست كه سه كشور طرف مذاكره ايران و دولت آمريكا با اين پيشنهاد موافقت كند اما كمال خرازى روز جمعه هنگام بازديد از نيروگاه بوشهر به موفقيت اين پيشنهاد ابراز اميدوارى كرد و گفت: همين پيشنهاد در خارج شدن مذاكرات پاريس از بن بست مؤثر واقع شد. مطبوعات كشور ميزبان مذاكرات هسته اى (فرانسه) ديروز نوشتند كه پيشنهاد جديد ايران يك تقاضاى حداقلى در مقايسه با «مطالبات حداكثرى» ماههاى قبل است و شامل ادامه بخشى از فعاليتهاى آزمايشگاهى و تحقيقاتى در زمينه هاى هسته اى مى باشد كه تهران قصد دارد تحت نظارت آژانس اتمى و در قالب چند مركز اتمى خود آنها را ادامه دهد. اولين بار حسن روحانى مسؤول اصلى پرونده هسته اى در روزهاى پايانى سال۸۳ از تهيه چند پيشنهاد و فرمول جديد توسط ايران خبر داده بود. روحانى تأكيد كرده بود كه تهران در مواقع اضطرار و در صورت بروز بن بست در موضوعات مورد مذاكره، پيشنهادهاى تازه اى را جايگزين خواهد كرد. اكنون وزير خارجه ايران درست زمانى خبر ارائه پيشنهاد تازه هسته اى را مطرح مى كند كه دور تازه مذاكرات ديپلمات هاى ايران و اروپا در اولين روزهاى سال جديد بدون نتيجه پايان يافته است. ديپلمات هاى ايران با پاى فشردن بر خواسته حداقلى خود در زمينه غنى سازى محدود اورانيوم در حالى براى دور جديد مذاكرات آماده مى شوند كه كاندوليزارايس وزير خارجه آمريكا ديروز از تصميم جديد كاخ سفيد براى متوقف كردن چرخه كار غنى سازى اورانيوم برخى كشورها خبر داد. اين تصميم، طبق گفته ناظران، پاسخى آشكار به آخرين تلاشهاى ايران در حفظ برنامه هسته اى اش است. رايس هنگام مخابره اين سياست جديد كاخ سفيد اظهار داشت كه ايرانى ها براى ادامه فعاليت هسته اى شان به حقوق مكتوب خودنزد پيمان ان پى تى استناد مى كنند اما دولت بوش بر آن است تا ضمن تغيير اين فراز از قانون ان پى تى، همچنان با پيشنهاد ايران مقابله كند.
وزير خارجه آمريكا در عين حال اذعان داشت كه چرخه مذاكرات هسته اى ايران و اروپا از فضاى يأس آلود زمستان سال گذشته خارج شده است. از همين رو است كه ديروز منابع اروپايى از واشنگتن و جناح مخالفان برنامه هسته اى ايران خواستند تا در قبال تقاضاهاى جديد تهران سرسختى نشان ندهند. روزنامه فرانسوى فيگارو به نقل از يك ديپلمات اروپايى در اين راستا نوشت: اگر آژانس بين المللى توانايى كنترل غنى سازى اورانيوم در سطح محدود را دارد چرا با اين پيشنهاد تهران موافقت نشود؟
به هر حال در شرايطى كه اروپاييها پيشنهاد تهران را با جزم و احتياط دنبال مى كنند سه تن از مقامات ديپلماتيك كشورمان در يك ميزگرد تلويزيونى آخرين تصميم ها و گمانه زنى هاى هسته اى تهران را تشريح كردند. دكتر محمود محمدى نايب رئيس كميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس كه به همراه محمد جواد ظريف نماينده ايران در سازمان ملل و عضو تيم مذاكره كننده هسته اى و آقا محمدى مسؤول كميته تبليغات شوراى عالى امنيت ملى در اين ميزگرد شركت كرده بود به طرفين گفت وگوهاى هسته اى پيشنهاد داد كه روش مذاكره را تغيير دهند. محمدى تصريح كرد: اروپا با آمريكا اختلاف نظر جدى ندارد و اگر آمريكا در اين پرونده صاحب رأى است بايد در مذاكرات حضور يابد.
كدامين روش به نتيجه مى انجامد؟
اولين حضور رسانه اى مسؤولان پرونده هسته اى به بحث هاى پردامنه و تا حدى انتقادى بر سر حاصل و نتيجه چند دور مذاكرات در پاريس و ژنو كشيده شد.
ظريف عضو ارشد تيم مذاكره كننده ايرانى با اشاره به آخرين مذاكرات ايران و اروپا در اين ميزگرد گفت:« جهت مذاكرات به اين سمت بود كه ما تضمين عينى براى صلح آميز بودن برنامه هسته اى كشور بدهيم و اروپا هم متقابلا تضمين عينى سياسى، اقتصادى، امنيتى و تكنولوژيكى به ما بدهد و ما امكان دسترسى به فناورى پيشرفته را هم داشته باشيم.» نماينده ايران در سازمان ملل در ميزگرد تلويزيونى درباره تضمين عينى كشورمان براى صلح آميز بودن برنامه هاى هسته اى، تأكيد كرد:« تضمين عينى ايران همان پروتكل الحاقى است و ايران تاكنون اقدامات اطمينان ساز را انجام داده كه تعليق كوتاه مدت غنى سازى از اين جمله بوده است. غنى سازى حق قطعى مردم ايران است.»
ظريف ادامه داد:« با ديدگاهى كه فعلا اروپايى ها ارائه دادند، نمى شود مذاكرات را ادامه داد، اما ما تعدادى ايده داده ايم كه بر مبناى آنها تضمينهاى عينى داده شده و درعين حال تضمينهاى عينى و قطعى هم از سوى اروپا در حوزه هاى اقتصادى، سياسى، امنيتى و فناورى به ايران داده خواهد شد.»
وى افزود:« در مذاكرات اخير قرار شد ايده هاى ارائه شده از طرف ايران از سوى طرف اروپايى بررسى شود و طى جلسه آينده اروپايى ها نظرات خود را بدهند.» ظريف اظهارداشت:« از نظر ما آنچه براى موفقيت مذاكره لازم بوده از سوى ايران ارائه شده و در دو- سه هفته آينده نتيجه نهايى معلوم خواهد شد.»
محمود محمدى، نايب رئيس كميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس نيز در اين ميز گرد اظهارداشت:« نسبت به آينده مذاكرات خوشبين نيستم.» وى توضيح داد:« باتوجه به مجموعه بررسيهاى صورت گرفته همه پى برده اند كه اقدامات هسته اى ايران صلح آميز است.ما تاكنون تضمينهاى عينى ارائه داده ايم، اما تضمينهاى عينى از اروپا نگرفته ايم.» نايب رئيس كميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس ادامه داد:« من نسبت به متدولوژى مذاكرات انتقاد دارم. ما از اين پس بايد تضمين عينى بگيريم،نه اينكه تضمين بيشترى بدهيم.» وى گفت:« ما مى پذيريم كه فشار آمريكا زياد است، اما بايد راه حل هاى ديگر ديپلماسى را هم مد نظر قراردهيم.» وى در بخش ديگرى از اظهارات خود گفت:« در مذاكرات همه به هر چه مى خواهند نمى رسند و بايد طرفين انتظارات خود را تعديل كنند.» وى در ادامه پيشنهاد حضور آمريكا در مذاكرات را مطرح كرد و ادامه داد:« ما مى دانيم كه اروپا با آمريكا اختلاف نظر جدى ندارد و آمريكا با حق دستيابى ايران به فناورى صلح آميز هسته اى مخالف است. بايد در مذاكرات هسته اى همه طرفهاى بحث پشت ميز مذاكره بنشينند، اينكه ما با آمريكا مذاكره داشته باشيم يك مقوله ديگر است. آمريكا بايد در مذاكرات حاضر و پاسخگو باشد. اين امر مى تواند آمريكا را در موضع انفعالى قرار دهد.»
در مقابل على آقا محمدى، مسؤول كميته تبليغات شوراى عالى امنيت ملى، در اين مذاكرات گفت:« از نظر من چشم انداز مذاكرات مثبت است.» وى ادامه داد:« براى اينكه بتوانيم بگوييم كه مذاكرات موفق بوده يا نه؟ بايد بتوانيم درباره حفظ چرخه سوخت به توافق برسيم.» آقامحمدى تأكيد كرد:« اگر اين كار به نتيجه برسد يك اتفاق بزرگ براى منطقه و بسيارى از كشورهاى جهان خواهد افتاد و آمريكا وادار به عقب نشينى خواهد شد.»
چرا با پيشنهادهاى هسته اى ايران موافقت نمى شود
روزنامه راستگراى «فيگارو» ارگان پرنفوذ كشور ميزبان مذاكرات هسته اى در گزارشى به بررسى نشست هسته اى هفته گذشته نمايندگان اروپايى و ايران درپاريس پرداخت . دراين گزارش كه به قلم «ايزابل لاسور» به رشته تحريردرآمده، نوشته شده است: مذاكرات هسته اى سه كشور اروپايى با ايران بسختى پيش مى رود. نويسنده اين مقاله ادامه داد: با اين حال طرفين مذاكره كننده ، تصميم گرفته اند كه درهفته هاى آينده مذاكرات خود را پيگيرى كنند. روزنامه فيگارو دراين مقاله به نقل از يك ديپلمات اروپايى نوشت: اروپاييان از ايران خواسته اند، دليل محكم و قوى مبنى براينكه فعاليت هسته اى اش صلح آميزاست ، ارائه دهد. اين ديپلمات اروپايى افزود: ايران همچنين بايد به جامعه بين المللى ضمانت لازم را داير براينكه درجهت توليد سلاح هسته اى قدم برنمى دارد، بدهد و در اين صورت ايران مى تواند به جامعه بين المللى بازگردد. فيگارو به نقل از اين ديپلمات اروپايى همچنين نوشت : اين درحالى است كه «ايران هم كره را مى خواهد و هم پول خريد كره را» و اين به اين معنى است كه اين كشور در نظر دارد هم برنامه هسته اى خود را داشته باشد و به جامعه جهانى وارد شود. اين روزنامه ادامه داد: در همين رابطه ايران در مذاكرات اخير خود در پاريس پيشنهاد داده است كه در سطح كم بتواند به غنى سازى اورانيوم خود ادامه دهد.اين غنى سازى تحت نظارت دقيق آژانس بين المللى انرژى اتمى خواهد بود.

وى افزود: اين طرح و پيشنهاد جديد در نشست آتى سه كشور اروپايى و ايران مطرح خواهد شد. روزنامه فيگارو در پايان اين مقاله به نقل از يك ديپلمات اروپايى نوشت: اگر آژانس بين المللى توانايى كنترل غنى سازى محدود اورانيوم را داشته باشد چرا با اين پيشنهاد ايران موافقت نشود؟
از سوى ديگر راديو آمريكا در گزارشى گفت: فرانسه ، بريتانيا و آلمان گفت و گوهاى خود را با ايران پيرامون برنامه هسته اى به پايان بردند بى آنكه به توافقى نايل آيند.
اين راديو دربرنامه گفتار صداى آمريكا كه بيانگر مواضع رسمى دولت اين كشور است، افزود: تنها موضوعى كه با آن موافقت شد اين بود كه مذاكرات در آينده ادامه يابد.