مذاكرات راهبردي ايران و اروپا در پاريس پایان یافت. اين مذاكرات به نوعي جمعبندي مذاكرات كميتههاي فرعي درماههاي گذشته بهشمار ميرود. موضع هر يك از طرفين اروپايي و ايراني نسبت به مذاكرات پيشين دچار تغييرات اساسي نشده است، اما شرايط مذاكرات متفاوت گرديده است. اروپا كه با حمايت ديپلماتيك آمريكا از موضع خويش مبنيبر ضرورت توقف دائمي غنيسازي اورانيوم از سوي ايران روبرو شده، خواهان آن است كه مذاكرات طولانيتر شود
طولانيتر شدن مذاكرات به معناي ادامه تعليق غنيسازي از سوي ايران خواهد بود و اين وضعيتي است كه ايران به شدت از آن ناراضي است. تهران تهديد كرده كه طولاني شدن مذاكرات را نخواهد پذيرفت و اجازه نخواهد داد كه طولاني شدن مذاكرات به معناي ادامه تعليق باشد.
آمريكا نيز بهعنوان طرف اصلي ايران در پرونده هستهاي، تلاش كرده پيش از شروع مذاكرات ايران – اروپا، به يك تحرك گسترده ديپلماتيك براي تحت فشار قراردادن ايران بپردازد. سفرهاي دوگانه كاندوليزارايس به اروپا و سفر اخير وي به آسيا را ميتوان در همين چارچوب تجزيه و تحليل كرد. اين در حالي است كه چند روز پيش از مذاكرات، به اشاره و توصيه آمريكا، SBU سرويس اطلاعاتي اكراين اقدام به انتشار گزارشهايي در مورد فروش غيرقانوني سلاح به ايران نموده و مدعي گرديده موشكهايي كه بهطور غيرقانوني به ايران فروخته شدهاند، قادر به هدفگيري اروپا و اسرائيل هستند.
از سوي ديگر اروپاييها كه خواهان طولانيتر شدن مذاكرات هستند، با استفاده از فشار رسانهاي و تبليغاتي اين موضوع را دامن زدهاند كه تا هنگام برگزاري انتخابات رياست جمهوري ايران در 27 خرداد، مذاكرات ايران – اروپا وضعيت برزخ گونهاي خواهد داشت و تعيين تكليف آن ممكن نيست. با وجود اهميت انتخابات رياست جمهوري و جايگاه ويژه آن در مسير سياست داخلي و خارجي كشور، به نظر ميرسد موضوع مذكور بيشتر در چارچوب اتلاف وقت و مجبور كردن ايران به ادامه تعليق مطرح گرديده است. درست به همين دليل است كه مسؤولان و تيم مذاكراتي ايران هر نوع پيوند بين مذاكرات هستهاي و انتخابات رياست جمهوري را رد كردهاند.
advertisement@gooya.com |
|
آنچه كه در كنار چالشهاي ايران و اروپا قابل توجه است، عدم تحرك ديپلماتيك جدي روسيه بهعنوان شريك هستهاي اصلي ايران است. روسيه تحت رهبري پوتين در اجلاس اخير سران آلمان، فرانسه، روسيه و اسپانيا برحق دسترسي ايران به انرژي هستهاي صلحآميز تأكيد ورزيد اما انتظار ايران، فعال شدن بيشتر مسكو در اين پرونده است و به همين دليل ايران انتقادات خود از كرملين را كه حتي به اندازه آلمان، فرانسه و انگليس تحرك ديپلماتيك از خود نشان نميدهد، پنهان نكرده است.
در مجموع باتوجه به شرايط كنوني، نميتوان انتظار داشت كه مذاكرات پاريس، نقطه تعيينكننده در مذاكرات فيمابين باشد. اروپا هنوز از اراده لازم براي تصميمگيري نهايي برخوردار نيست.