چالش ميان ايران، اروپا و آمريکا از نگاه "اکونوميست"، ايرنا

لندن ، خبرگزارى جمهورى اسلامى ۰۹ / ۱۱ / ۸۳
خارجى.انگليس .اکونوميست .ايران .هسته اى.
هفته نامه انگليسى "اکونوميست " در شماره تازه خود به بررسى چالش ميان
ايران با اروپا و آمريکا بر سر برنامه هسته اى پرداخته است :
اگر همانطور که "کاندوليزا رايس " وزير خارجه آمريکا گفته است اکنون
زمان استفاده از ديپلماسى در ارتباط با ايران است ، کسانى که آرزوى سد
کردن راه ايران را براى دستيابى به جنگ افزار هسته اى دارند، راه مضحکى
انتخاب کرده اند.
"جورج بوش " رييس جمهورى آمريکا اعلام کرده است از تلاشهاى انگليس ،
فرانسه و آلمان براى متوقف کردن برنامه هسته اى ايران حمايت مىکند اما در
عين حال وى از رد احتمال استفاده از ابزار ديگرى همانند حمله نظامى به
ايران خوددارى مىکند.
در عين حال "ديک چنى" معاون وى نيز اعلام کرده است هر اندازه نيز که
آمريکا در برابر ايران از خود صبر و تحمل نشان دهد احتمالا طاقت اسراييل
در مواجهه با اين مساله بسيار کمتر از آمريکا خواهد بود.
وزير دفاع ايران نيز مدتى پيش در پاسخ به شايعات موجود در مورد حضور
ماموران آمريکايى در ايران براى شناسايى مراکز هسته اى، شيميايى و ميکروبى
اين کشور اعلام کرد که کشورش هم اکنون بمب را دراختيار دارد.
اين بسيار مشکل خواهد بود که بتوان تصور کرد منظور وى از بزرگترين
نيروى پيشگيرانه چه بوده است .
آيا مذاکرات شانسى براى به نتيجه رسيدن دارند؟ نخستين موعدمقرر موجود
براى اروپا و ايران براى نشان دادن استخوان بندى محکم اين مذاکرات و
نتيجه داشتن آنها درپى متوقف شدن برنامه غنىسازى اورانيوم ايران در ماه
مارس (اسفند) است ، اما مذاکرات بسيار توان فرسا است .
اروپا خواستار دايمى شدن توقف برنامه غنىسازى اورانيوم ايران است اما
دولتمردان ايرانى با چنين مساله اى مخالفند.
وزير خارجه انگليس مدتى پيش حمله نظامى به ايران را غير قابل قبول
دانست و احتمالا ديک چنى نيز با انتشار اين مساله که در صورت شکست مذاکرات
اروپا با ايران ، ديگران با قدرت عمل بيشترى وارد صحنه خواهند شد هدف قدرت
بخشيدن به موضع اروپا در برخورد با ايران را داشته است .
بىاعتمادى عملى از جمله موارد مشکل ساز در مذاکرات است ، ايران اعلام
کرده است که تنها قصد دارد اورانيوم مورد نياز خود را براى استفاده در
رآکتورهاى هسته اى توليد کند اما اروپاييان اعتقاد دارند ايران درپى
تهيه اورانيوم نيمه غنى مىتواند اورانيوم بسيار غنى شده را نيز براى
توليد تسليحات هسته اى توليد کند.
اروپاييان با توجه به پنهانکاريهاى هسته اى گذشته ايران خواستار متوقف
شدن روند کامل غنىسازى اورانيوم در اين کشور هستند. اروپا در برابر
برآورده شدن اين درخواست خود متعهد شده است در موارد اقتصادى و سياسى با
ايران همکارى بيشترى داشته باشد و در ايجاد تکنولوژىهاى ديگر هسته اى نيز
به اين کشور کمک کند.
احتمالا هيچ پاداشى در اين مورد کارساز نخواهد بود. اروپاييان براى
پيشنهاد دادن هويچ هاى بزرگتر براى آزمودن نيات واقعى ايران به کمک
آمريکا نيازمند هستند.
با اين وجود دولت آمريکا تاکنون تصريح کرده است ، به کشورى که تعهدات
هسته اى خود را زير پا گذاشته و با حمايت از تروريسم موجوديت اسراييل را
در نقشه جهانى به رسميت نمىشناسد، پاداش نمىدهد.
در عين حال هنوز هم ممکن است ضمانت هاى عملى قدرتمندى در اطمينان
دادن به آمريکا براى متوقف شدن کامل برنامه هاى هسته اى ايران بتواند
اين کشور را وارد مذاکرات کند.

ايران تنها در اين مورد اظهار تعهد مىکند، اما اين تعهدات چگونه
مىتواند اجرا شود؟ شايد تعهد در مورد انجام هرگونه غنىسازى سوخت در
آينده تحت نظارت بين المللى و شايد متوقف کردن برنامه پيشرفته غنىسازى
اورانيوم در اين کشور، اما در اختيار داشتن هرگونه تجهيزات غنىسازى
اورانيوم توسط ايران مىتواند راه ساخت بمب را براى ايران هموار کند.
از جهت ديگر ترکيبى از پاداش و تهديد نيز امکان دارد ايران را متقاعد
به متوقف کردن برنامه هاى هسته اى خود کند. چنين طرحى نياز به اعمال فشار
هم توسط آمريکا و اروپا و هم روسيه و چين دارد. اگر اروپا در مذاکرات
هسته اى خود با ايران شکست بخورد آنگاه احتمال دارد پرونده ايران به
شوراى امنيت سازمان ملل ارجاع داده شود.
اما آيا اين شورا مىتواند ايران را تحريم کرده و آنرا مجبور به
متوقف کردن برنامه هسته اى کند؟
ايران اکنون در حال امضاى قراردادهاى تجارى با روسيه ، چين و ديگر
کشورهاى قدرتمند است تا آنها را براى حمايت از خود ترغيب کند. ايران
همچنين اکنون سعى در خريدن زمان دارد. مسوولان ايرانى تاکنون فهرست بلند
و غيرممکن امنيتى را در اختيار کشورهاى اروپايى قرار داده اند.
با اين حال در صورتى که ايران موفق شود از برقرارى تحريمها در شوراى
امنيت سازمان ملل متحد جلوگيرى کند آنگاه برخى از راه حلهاى نظامى با
وجود غير قابل قبول بودن ممکن است مورد استفاده قرار بگيرند.