گزارشى از ميزگرد شبکه العربيه در مورد پرونده اتمى ايران، ايرنا

تهران ، خبرگزارى جمهورى اسلامى ۲۹ / ۰۸ / ۸۳
العربيه .ايران .اتمى.
يک تحليلگر بين المللى دورانديشى، تحمل و بردبارى ايران درمذاکرات
هسته اى با اروپا را به "ديپلماسى قاليبافى ايران " تشبيه کرد و گفت سياست
ايران مانند فرشهاى ايرانى داراى نقشه بسيار پيچيده اى هستند.
دکتر" محمد سعيد ادريس " رييس گروه مطالعات امنيت خليج فارس وابسته به
مرکز مطالعات استراتژيک الاهرام پنجشنبه شب در يک ميزگرد ترتيب يافته
توسط شبکه العربيه افزود : اهرمهاى فشار آمريکا بر ايران اکنون محدود شده
است .
شبکه تلويزيونى العربيه در ميزگردى با شرکت ، "محمد شريعتى" مشاور رئيس
جمهور ايران ، " فيصل جلول " تحليلگر مسائل سياسى مقيم پاريس و "محمد سعيد
ادريس " رئيس گروه مطالعات امنيت خليج فارس وابسته به مرکز مطالعات
استراتژيک الاهرام وسردبير مجله "مطالعات ايرانى" به بررسى پرونده اتمى
ايران و نتيجه مذاکرات اخير با اروپاييان پرداخت .
"فيصل جلول" دراين برنامه به دست آوردهاى سياسى ناشى ازحصول توافق اخير
ميان ايران و اروپا اشاره کرد وگفت : در واقع اين پيروزى ايران براى
اروپايىها نيز يک موفقيت بشمار مىرود. اروپايىها به مدت دو سال است که
به آمريکايىها مىگويند که بهترين گزينه براى تعامل با ايران از راه
مذاکره بدست مىآيد نه از راه قراردادن ايران در ليست محور شرارت و يا
تهديد به زور.
جلول اين پيروزى اروپايىها را نيز آغازى براى پيروزى اين روش در صحنه
بين المللى در حل مشکلات بين المللى از راههاى سياسى دانست وگفت : " يکى از
علل تعامل سياسى اروپا باايران نيز بخاطر اين مساله است که هر حمله نظامى
به ايران ممکن است قيمت بشکه نفت را به يک صد دلار برساند واين چيزى است که
نه اروپايىها ونه هيچکس ديگر علاقمند به تحقق آن نيست ".
دکتر محمد سعيد ادريس ، رييس مرکزمطالعات خليج فارس الاهرام مصر در اين
باره با اشاره به نارضايتى اروپا از يکه تازى آمريکا در عراق ، خاطر نشان
کرد که اروپايىها اين بار حاضر نيستند ببينند که اين يکه تازى آمريکا در
ايران نيز تکرار شود.
وى باتاکيد برموضعگيرىاخير "ژاک شيراک " رئيس جمهور فرانسه درباره عراق
وفلسطين ومساله تروريسم گفت : " تعاملاخير اروپا باايران موفقيت آميز بوده
واين تجربه به تقويت نقش اروپا در مورد مساله خاورميانه کمک خواهد کرد".
"محمد شريعتى" مشاور رئيس جمهور ايران در اين برنامه راجع به اظهارات
اخير "محمد خاتمى" رئيس جمهور درباره آمادگى ايران براى کمک به آمريکا در
مورد مساله عراق گفت : " ايران در گذشته نقش مثبت خود را درمساله افغانستان
نشان داد . بنابراين تهران آماده است در راه کاهش رنج مردم عراق نقش مثبت
بيشترى در اين زمينه ايفا کند" .
وى ايفاى اين نقش را نه بعنوان همدردى باآمريکا بلکه بخاطر علايق مردم
ايران با مردم عراق دانست .
شريعتى باانتقاد ازسياست آمريکا درفلوجه ونجف گفت : "اين روش که به نام
مبارزه باتروريسم انجام مىدهند يک روش درستى نيست ".
وى تاکيد کرد که تمامى کشورهاى همجوار عراق از جمله ايران مىتوانند در
سازندگى عراق و برقرارى دمکراسى در اين کشور کمک کنند .
مشاور رئيس جمهورايران راجع به بيانيه هاى سازمان منافقين درباره برنامه
اتمى ايران گفت که دروغ هاى اين سازمان تازگى ندارد .
فيصل جلول تحليلگر مسائل سياسى مقيم پاريس در ادامه اين برنامه ، گفت :
"عراق به يک چالش بزرگ براى اروپا وآمريکا در آمده است ."
جلول اضافه کرد : " اگر اوضاع عراق تحت کنترل در بيايد که تحقق اين
احتمال مشکل بنظر مىرسد ، در اين صورت آمريکا ممکن است مساله اى را دست و
پا کند تا بخواهد با ايران برخورد کند.
جلول بااشاره به ادعاى اخير منافقين راجع به کشف يک مرکزمحرمانه اتمى
ايران در شرق تهران ونيز اظهارات اين سازمان در دو سال گذشته گفت که ممکن
است آمريکا تحت اين بهانه ها باايران روش مخاصمت آميزى را در پيش بگيرد.
جلول در ادامه با اشاره بر اهميت نفت در منطقه خاورميانه و نيز اهميت
نقش ايران درمساله کردها، درياى خزر ونيز افغانستان گفت : " تعرض به ايران
به اين آسانى که با عراق شد، نيست . ايران يک عنصر اصلى در ايجاد ثبات در
منطقه بحساب مىآيد ".
وى گفت : " اروپايىها اين مساله را بخوبى درک مىکنند. بنابراين براى
اروپايىها خيلى مهم است تا مانع از آن باشند تا برنامه اتمى ايران براى
انجام تغييرات استراتژيک در منطقه بکار گرفته شود".
محمد سعيد ادريس درادامه اين ميزگرد اظهارداشت : " اهرمهاى فشار آمريکا
بر ايران در حال حاضر محدود است ، زيرا هم اکنون آمريکا درگرداب عميق عراق
اسير شده و ثبات نيز به شکل کامل درافغانستان برقرار نشده است . به نظر
مى رسد مسوولان آمريکا ترجيح مىدهند در آينده سياست هاى منظم تر و منضبط-
ترى را پيش گيرند".
وى افزود : " بوش دردوران جديد رياست جمهورى خود نيازمند آن است که ثبات
را به سياست هاى آمريکا باز گرداند و هر گونه تشديد تشنج عليه ايران براى
ايالات متحده زيانهاى سنگينى را به دنبال خواهد داشت . موضع آمريکا در قبال
توافق اخير ايران و سه کشور اروپايى، موضعى سرد و آرام است و شايد بتوان
گفت نوعى کسب وقت است تا بتواند از مساله عراق فراغت پيدا کند".
اين تحليلگر مصرى گفت : " اگر واشنگتن بتواند مساله عراق را آنگونه که
مىخواهد به پايان برساند، بارديگر وارد بحث پرونده ايران مىشود.
طى روزهاى آينده آمريکا در اجلاس شرم الشيخ پيرامون عراق شرکت مىکند و
ايران هم يکىاز شرکت کنندگان اين اجلاس است . پناه بردن آمريکا به کشورهاى
منطقه درباره عراق ، نوعى اعتراف از سوى واشنگتن به بخشىاز کوتاهى و قصور
خود در اداره بحران عراق محسوب مىشود.
آمريکا نيازمند دخالت کشورهاى همسايه عراق است تا بخشى از مسووليت ها
را براى ايجاد ثبات در اوضاع داخل عراق بپذيرند. قطعا اين ثبات مورد نظر
آمريکا نيز ثبات براى آمريکا است ، نه اينکه واقعا به تحقق ثبات براى
عراقىها بينديشد، چون اگر هدف آمريکا ثبات براى عراقىها بود موضع فرانسه
را مد نظر قرار مىداد".
وى تصريح کرد : " دو محور اصلى موضع شيراک که دو خواسته عادلانه ملت هاى
منطقه هم بود،بايد مورد توجه آمريکا قرار مىگرفت . اول، اتخاذ موضعى روشن
ومشخص در قبال اشغال عراق و تعيين زمان پايان اين اشغالگرى. و دوم ،
مشارکت سازمانهاى سياسى عراق در آينده اين کشور".
اين تحليلگر مصرى افزود : آنگونه که وزير خارجه عراق اعلام کرده است
اجلاس شرم الشيخ اجلاس دولت ها است و گروه ها و فعالان سياسى عراق در آن غايب
هستند.
وى گفت : " آمريکا به کشورهاى منطقه از جمله ايران اميد بسته است تا در
عراق نقشى ايفا کنند. باتوجه به همين امر مىتوان سخنان خاتمى را به خوبى
درک کرد. وى تلويحا گفته بود که ايران مىتواند آمريکا را براى خروج از
گرداب عراق يارى کند. اکنون آمريکا عملا نياز به موضع حمايتى ايران از
سياست هاى خود دارد".
درادامه اين ميزگرد ازشريعتى سوال شد که ايران تاچه اندازه در سياست هاى
خود درقبال آمريکا درعراق پيروز شده است ؟ که وى درپاسخ گفت : " سياست هاى
ايران به نفع ملت عراق بخاطر حمايت ازسياست هاى آمريکا انجام نمىشود.
ما معتقديم که علت مشکلات عراق ناشى از سياست هاى آمريکا در اين کشور است ."
وى افزود : " آمريکا همواره بايد مساله ايران را هم به تنهايى وبطور
جداگانه مورد بررسى قراردهد، به عبارت ديگر حتىاگر آمريکا بامشکلى درعراق
مواجه نمىشد، اما درمساله دخالت نظامى درايران با دشواريهاى فراوانى
مواجه بود، چون وضعيت ايران متفاوت ازوضعيت عراق است ."
وى ادامه داد : " اما درباره تلاش آمريکا براى کشاندن پرونده هسته اى
ايران به شوراى امنيت هم بارها اعلام کرده ايم که تندروى به نفع ايران
و اروپا نيست .
قانع شدن اروپايىها درباره پرونده هسته اىايران ، بهانه ها را ازدست
جناحهاى افراطى در آمريکا مىگيرد وپس از مشکلاتى که در منطقه با آن مواجه
شده اند بسيار دشوار خواهد بود که بتوانند باز هم يک تصميم يک جانبه را
درباره يک کشور ديگر اتخاذ کنند".
جلول درباره موضوع ارجاع پرونده ايران به شوراى امنيت نيز گفت : " با
توافقى که بين ايران و اروپا صورت گرفت ، طبعا مساله ارجاع پرونده به
شوراى امنيت منتفى شده است ، چون ارجاع اين پرونده به شوراى امنيت ، تمايل
وخواسته آمريکا بود.
هدف آمريکا از اصرار برکشاندن مساله به شوراىامنيت اين بودکه بتواند
يک وجهه بين المللى را براى خود کسب کند وهمين امر، مقدمه يک اقدام نظامى
عليه ايران باشد. ولى اکنون شاهد آن هستيم که آمريکا با بسيج کردن ۲۰ هزار
سرباز وطى۱۰ روز نتوانسته است فلوجه را سرکوب کند چه رسد به کشورى بزرگ
همچون ايران ".
وى همچنين افزود : " بازيگران داخل شوراى امنيت فقط آمريکايىها نيستند
و اروپايىها نيز نقش مهمى در اين شورا دارند. اروپايىها در زمان مناسب،
تغيير ضمنى درموضعگيرى آمريکا در قبال ايران را که ازحالت حمله همه جانبه
و تهديد به استفاده از زور به موضعى عاقلانه تر گرايش يافته بود کشف کردند
و کار مذاکره با ايران را که از دو سال پيش آغاز کرده بودند ادامه
دادند."
وى گفت : رجوع به شوراى امنيت امرى زمان گذشته است ومساله مطرح در حال
حاضر چگونگى تحکيم و تشديد شرطها در جريان مذاکرات براى ايران است ، زيرا
هنوز مذاکرات بطور کامل تمام نشده و ايرانىها واروپايىها هنوز اعتراضهايى
به برخى مسائل دارند".
ادريس درباره ترديدهاى آمريکا نسبت به پايبندى ايران به تعهدات خودکه
ناشى از تجربه ناموفق آمريکا در برخورد با کره شمالى وخارج شدن کره شمالى
از پيمان منع گسترش سلاحهاى هسته اى و تعهدات قبلى خود بود اظهار داشت :
" اين ترديدها از ديدگاه خود آمريکايىها کاملا توجيه پذير و منطقى است ولى
از جنبه حقوق بين الملل غير قابل توجيه است ، چون پيمان منع گسترش سلاحهاى
هسته اى به کشورهاى غير هسته اى جهان اجازه مىدهد فناورى هسته اى صلح آميز
وغير نظامى را در اختيار داشته باشند وکشورهاى بزرگ هسته اى جهان را مسوول
کمک به اين کشورها براى کسب فناورى هسته اى غير نظامى معرفى مىکند."
وى اظهارداشت : " ايران هم که اين حق را براى خود درک کرده است ، بخوبى
مىداند آمريکا و اسرائيل مايل نيستند هيچ کشورى که موضع خصمانه نسبت به
اسرائيل دارد توان هسته اى داشته باشد ، زيرا بيم آن دارند که اين توان
در آينده به آنها امکان ساخت سلاح هسته اى را بدهد".
وى ضمن تاکيد بر نقش مهم اروپا در اين ميان ، از موضع با صلابت ايران در
پيشبرد مذاکرات ستايش کرد و گفت : " بايد از موضع ايران در اين گفت و گوها
تقدير کرد زيرا موضع ايران در اين زمينه قابل مقايسه باموضع برخى کشورهاى
عربى نيست ."
وى افزود : " در يک زمان امکان داشت که مصر توان هسته اى داشته باشد ،
ولى در استفاده از اين حق سهل انگارى کرد وموضع برخى کشورهاى عربى درقبال
کسب فناورى هسته اى غيرنظامى را مىتوان در چارچوب راضى کردن ايالات متحده
تفسير کرد. اين در حالى است که ايران با دور انديشى وتحمل وبردبارى اين
مذاکرات را پيش برد وبرخى آن را به "ديپلماسى قاليبافى ايران " تشبيه
مىکنند، زيرا فرشهاى ايران داراى نقشه بسيار پيچيده است ".
محمد ادريس تاکيد کرد : " ايران در نهايت توانست اروپايىها را با خود
همراه کند و منافع اروپايىها را هم وارد صحنه کرد."

محمد شريعتى در ادامه اين ميزگرد درباره امکان طرح مساله اسرائيل توسط
ايران در مذاکرات با اروپا اظهارداشت : " ممکن است اين مساله مطرح شود چون
موضع خصمانه اسرائيل در قبال ايران براى ما کاملا روشن است ".
وى افزود : " ايران آماده است ، تمامى تضمينهاى لازم را به جامعه جهانى
و کشورهاى اروپايى و آژانس بين المللى انرژى اتمى بدهد مبنى بر اينکه سلاح
هسته اى توليد نخواهد کرد. در داخل ايران هم هيچ نوع تقسيم بندى در مواضع
ما در قبال مسائل هسته اى وجود ندارد ".
شريعتى در ادامه تاکيد کرد : " دولت ايران توافقات انجام شده را رعايت
مىکند مگر زمانى که طرف اروپايى آن را نقض کند و مجلس شورا هم تصميمى
مخالف تصميمات دولت بگيرد، البته تا کنون هنوز هيچ قانون الزام آورى در
اين زمينه در مجلس تصويب نشده است ".
فيصل جلول در ادامه اين ميزگرد درباره امکان طرح مساله اسرائيل در
توافقهاى ايران و اروپا نيز گفت : " از جنبه علنى و رسمى، اين مساله براى
ايرانىها خارج از دستور کار است ، ولى ايران تاثير بسيار مهمى بر جناح
اسلامگراى مقاوم در فلسطين و حزب الله لبنان دارد."
وى ادامه داد : " اين حق ايران است که مساله هسته اى اسرائيل را هم مطرح
کند ولى متعجبم که چرا ايرانىها تاکنون در موضعى دفاعى نسبت به اين مساله
قرار گرفته اند و هنوز مساله تسليحات نظامى هسته اى اسرائيل به يک بند
مذاکرات تبديل نشده است .
شريعتى مشاور رييس جمهورى ايران در اين باره گفت : " درباره اسرائيل
بايد بگويم بدين سبب مساله سلاح هسته اى اسرائيل را مطرح نکرده ايم که دستور
کار ما فناورى غيرنظامى هسته اى بوده است . اگر به سلاحهاى هسته اى اسرائيل
مىپرداختيم به منزله بيان تلويحى ما بود دال براينکه سلاح هسته اى توليد
مىکنيم ، ولى از جنبه سياسى، موضوع خالى شدن خاورميانه از سلاحهاى هسته اى
وکشتار جمعى را با اروپايىها مورد بررسى قرار مىدهيم ".
اين ميزگرد با تقدير کارشناسان شرکت کننده در آن از موضع ايران در
مذاکرات با اروپاييان و نتيجه حاصل شده پايان يافت .