گزارش ديدار سفير آلمان در ايران با حضرت آيت‏اللّه العظمى منتظرى

بسمه تعالى

آيت‏اللّه منتظری:
لزوم حمايت آلمان و ديگر كشورهاى اروپايى از تشكيل كشور مستقل فلسطينى
تشكر از دولت آلمان به دليل ميانجيگرى براى تبادل اسراى فلسطينى و اسرائيلى
تقدير از پارلمان آلمان به واسطه حمايت از تحصن نمايندگان مجلس در ايران

آقاى "بارون پاول فون مالتزان" سفير كشورآلمان در ايران روزدوشنبه 6/11/1382 در قم با حضرت آيت‏اللّه منتظرى ديدار و گفتگو كرد. در ابتداى اين ديدار آيت‏اللّه منتظرى ضمن خوشامدگويى گفتند:
من از پارلمان آلمان به دليل حمايت از مجلس ايران و تحصن نمايندگان آن - تحصنى كه حق آنهاست - تقدير و تشكر مى‏كنم. همچنين در خبرها آمده بود: دولت آلمان وساطت كرده است كه اسراى فلسطينى و اسرائيلى مبادله شوند من لازم مى‏دانم از اين كار خوب آلمانى‏ها هم تقدير و تشكر نمایم.
مطلب ديگرى كه به نظر مى‏رسد بايد روى آن دقت شود اين است كه سابقاً كشورى به نام "اسرائيل" وجود نداشت. وجود آن عكس‏العمل فشارها و برخوردهاى تُند نازى‏هاى آلمان در گذشته است كه به يهودى‏ها وارد مى‏شد، اين فشارها باعث شد يهودى‏ها چهره مظلوميت به خود بگيرند و با تلاش دولت انگليس و بويژه شخص بالفور دولتى يهودى در فلسطين پايه‏گذارى شود و از كشورهاى مختلف يهود را جمع‏آورى كردند و اراضى فلسطينيان را اشغال و آنان را آواره نمودند.
چون به وجود آمدن اسرائيل عكس‏العمل برخوردهاى نازى‏ها با يهود بود انتظار مى‏رود كه در حال حاضر هم آلمانها تلاش كنند هرچه زودتر - با همكارى ديگر كشورهاى اروپايى - ملتى كه از خانه و كاشانه‏شان بيرون رانده و آواره شده‏اند حداقل حق داشته باشند در خانه و كشور خود يك حكومت مستقلى داشته باشند. آمريكايى‏ها با حمايت همه جانبه از اسرائيل باعث شده‏اند اسرائيلى‏ها تا دندان مسلح باشند و هر روز بر فشارهاى خود بر فلسطينى‏ها بيافزايند. اميدواريم كشور شما و جامعه اروپا بيش از پيش تلاش كنند كشور مستقل فلسطينى پا بگيرد.
سفير آلمان ضمن تشكر از آيت‏اللّه منتظرى و ابراز خوشحالى از ديدار با ايشان گفت: بسيار خرسندم كه جنابعالى مسايل سياسى روز را خوب درك مى‏كنيد و در رابطه با آنها به موضع‏گيرى مى‏پردازيد.
سفير آلمان كه قبل از مأموريتش در ايران در برخى كشورهاى اسلامى عربى چون مصر، و الجزاير به عنوان سفير خدمت كرده است در ادامه گفت:
من مجاز نيستم در مسايل داخلى ايران اظهارنظر و دخالت كنم ولى علاوه بر حمايت پارلمان آلمان از نمايندگان پارلمان ايران، رئيس پارلمان آلمان طى نامه‏اى خطاب به آقاى كروبى رئيس مجلس ايران مراتب حمايت خود را از مجلس ايران به اطلاع رسانيده است.
در رابطه با فلسطين من چون در برخى كشورهاى عربى بوده‏ام حساسيت موضوع فلسطين از منظر آنها را خوب درك مى‏كنم. كشور متبوع من واقعيات فلسطين را خوب تجزيه و تحليل مى‏كند حتى در سال 1970 اولين بار بحث كشور خودمختار فلسطينى از سوى كشور آلمان مطرح شد.
آیت الله منتظری: البته ما مخالف قوم يهود نيستيم، آنها ملتزم به يكى از اديان آسمانى و صاحب كتاب مى‏باشند.
اقليت‏هاى دينى در كشور ما هم داراى احترام هستند. و همچون گذشته يهودى‏ها و مسيحى‏ها و زرتشتى‏ها با مسلمانان زندگى مى‏كنند. همان‏گونه كه به يهود نبايد ظلم شود ظلم‏هايى كه به فلسطينيان شده و مى‏شود نيز بايد جبران شود. دفاع از مظلوم وظيفه هر صاحب وجدانى است. مولى اميرالمؤمنين خطاب به فرزندانش فرمودند: "كونا للظالم خصماً و للمظلوم عوناً" دشمن هر ظالم و كمك هر مظلوم باشيد.
سفير آلمان: من قبل از اين كه به ايران بيايم در مصر بودم و ديدارهايى با علماى ازهر مصر كرده‏ام برايم مطرح شد كه شما نيز قائل به وحدت جهان اسلام هستيد، شما يكى شدن جهان اسلام و وحدت مسلمانان را چگونه ارزيابى مى‏كنيد؟
آيت‏اللّه منتظرى: دنياى امروز را نمى‏توان چون گذشته جدا از هم حساب كرد دنياى امروز را به يك دهكده جهانى تعبير مى‏كنند. نمى‏توان ميان كشورها ديوار جدايى كشيد و آنها را از يكديگر متفرق فرض كرد. حتى قطع رابطه ايران با آمريكا نيز موضوعى ابدى نيست و مى‏توان در آن تجديدنظر كرد و با حفظ استقلال و عدم دخالت در يكديگر دو كشور رابطه حسنه داشته باشند.
جهان اسلام كه گوشه‏اى از جهان امروز است نيز نمى‏توانند از هم جدا باشند همان‏گونه كه ارتباط كشورهاى جهان باعث بركات و جلوگيرى از خون‏ريزى‏ها و درگيرى‏ها و جنگ‏هاى خانمان‏سوز خواهد شد، جهان اسلام هم بايد با حفظ مشتركات خود تلاش كند از تفرّق و تشتّت جلوگيرى نمايد. اخيراً رابطه ايران و مصر در شرف از سرگيرى است و اين امر باعث خوشحالى است كه دو كشور مسلمان و داراى تمدن كهن با هم مجدداً رابطه حسنه برقرار كنند.
سفير آلمان: مدتى است كه به ايران آمده‏ام احساس مى‏كنم ايران در حال گشايش درهاى خود به سوى كشورهاى همسايه و ماوراى همسايه است. زلزله اسفناك و غم‏بار بم باعث شد كه تمام كشورهاى جهان با امكانات خود به ايران كمك نمايند. من هم با شما همداستانم در اين موضوع كه جهان امروز با هم هماهنگ و وحدت داشته باشند و اين فصل نوينى خواهد بود كه همه با هم در صلح و آرامش زندگى كنند. كشور آمريكا هم به زلزله بم كمك كرد و ايران آن را پذيرفت.
آيت‏اللّه منتظرى: البته ظاهراً برخوردهاى خوبى با آنها صورت نگرفت كه باعث تأسف است.
سفير آلمان: آيا با وضعيت پيش‏آمده براى نجف و كربلا و باز شدن درهاى رفت و آمد ميان قم با آنجا، آيا به نظر نمى‏رسد موقعيت علمى قم به آنجا منتقل شود؟
آيت‏اللّه منتظرى: اختلافى ميان قم و نجف نيست و هر دو حوزه بدنبال يك هدف هستند. چالش و تضادى ميان دو مركز علمى قم و نجف نخواهد بود. مانند دو دانشگاه كه در يك كشور وجود دارد هر دو حوزه با تبادل علما و نظرات تقويت خواهند شد و به فعاليت‏هاى علمى بيش از پيش ادامه مى‏دهند همان‏گونه كه قبلاً تبادل و تعاطى افكار بوده است البته مدتى با وجود صدام قطع شده بود. آنچه كه علماى نجف چون آيت‏اللّه سيستانى گفته‏اند مبنى بر برگزارى انتخابات آزاد با. نظارت سازمان ملل مورد حمايت قم و علماى قم نيز مى‏باشد. اين كه در عراق مردم خودشان بر سرنوشت خويش حاكم باشند و آنها مهجور نبوده و نياز به قيم ندارند و عراق بايد كشورى واحد - بدون تجزيه - باقى بماند مورد حمايت همه ماست.
به نظر مى‏رسد به نفع آمريكايى‏ها هم باشد كه سياست كشور عراق را به خود ملت عراق واگذارند، اين كه هر روز سربازان آمريكايى در آنجا تلف مى‏شوند باعث تأسف است و پدران و مادران آنها داغدار مى‏شوند. بهتر است پس از تثبيت و تحكيم حكومت مردمى در عراق آمريكايى‏ها عراق را ترك كنند ماندن آنها در عراق به مانند ماندن در يك باتلاق خواهد بود. مى‏گويند آمريكايى‏ها سلاح‏هاى كشتار جمعى در عراق نيافته‏اند ولى واقعيت اين است كه صدام از هزاران سلاح كشتار جمعى بدتر بود.
سفير آلمان: آيا فكر نمى‏كنيد تشكيل حكومت در عراق در سيستم حاكميت ايران تأثير داشته باشد؟ بويژه اين كه من شنيده‏ام شما به عنوان يكى از منتقدين ولايت‏فقيه در آمده‏ايد؟
آيت‏اللّه منتظرى: من منكر ولايت‏فقيه نيستم بلكه در اين رابطه مفصل تدريس و بحث كرده‏ام آنچه كه به عقيده اين‏جانب دليل شرعى و عقلى ندارد "ولايت‏مطلقه فقيه" است - و به واسطه اين نظريه مشكلاتى هم براى ما ايجاد كردند - اما اين كه عالم بر غير عالم مقدم است امرى عقلايى است، فقيه به دليل اينكه متخصص در فقه است بايد نظارت كند كه در مقام قانونگذارى و اجرا عملى برخلاف اسلام و ارزشهاى آن صورت نگيرد. اما اين درست نيست كه فقيه بخواهد در حوزه‏هايى كه تخصص ندارد دخالت كند. مردم عراق هم از آن جهت كه مسلمان هستند خواهى نخواهى در قانون اساسى خودشان احكام اسلام را در نظر خواهند گرفت.
سفير آلمان: من قبلاً در الجزاير با آقاى عباس مدنى صحبت كردم؛ اين ديدار با شما چون آن ديدار برايم بسيار خاطره‏انگيز است، خوشحالم كه به قم آمدم و به ديدار شما آمدم كه به روشنى از مسايل سياسى روز اطلاع داريد و موضع شفاف داريد.
آيت‏اللّه منتظرى: انشاءاللّه موفق باشيد.
در پايان اين گفتگو سفير آلمان از وضعيت دانش‏پژوهان ديگر كشورها بويژه اروپايى كه به ايران براى تحصيل علوم دينى مى‏آيند، پرسش‏هايى را مطرح كرد كه آيت‏اللّه منتظرى در اين رابطه مطالبى را بيان نموده و فرمودند: آنان آزادند و به تحصيل علم و دانش مشغولند و مراكزى براى تحصيل آنان نيز اختصاص يافته است.
والسلام عليكم و رحمةاللّه و بركاته
دفتر حضرت آيت‏اللّه العظمى منتظرى
11/11/1382