عمادالدين باقي: حق خطا كردن و گفتار نادرست هم جزو حقوق نهفته در آزادي بيان است، ايلنا

تهران-خبرگزاري كار ايران
عمادالدين باقي، روزنامه نگار و فعال سياسي، گفت: بر اسا‌‏س آنچه در محتواي ماده 19 اعلاميه جهاني حقوق بشر آمده است، هر كس حق بيان آزاد عقيده را دارد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري كار ايران، ايلنا، وي در نشست تخصصي آزادي انديشه و بيان، حول محور آزادي بيان به ايراد سخن پرداخت و در اين مورد گفت: اصول 23 و 24 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران متضمن اين مسأله است.
باقي با طرح اين پرسش كه« چرا با وجود اين، هنوز مناقشه جدي بر سر آزادي بيان در كشورهاي مختلف وجود دارد؟»، گفت : اين مسأله داراي يك دليل جامعه شناختي است.
وي در اين مورد گفت: فقدان هنجارهاي لازم و دروني شدن هنجارهاي دموكراتيك در يك جامعه و فقدان نهادهايي كه مي‌‏توانند ضامن آزادي بيان در يك جامعه باشند، از دلايل جامعه شناختي محسوب مي‌‏شود.
وي با بيان اينكه حق آزادي بيان متضمن يك سلسله حقوق و اصول ديگر در بطن خود است، گفت: در جامعه در مورد آزادي بيان و آزادي پس از بيان بحث‌‏هاي زيادي مطرح شده است، متأسفانه در ايران آزادي بيان هست اما آزادي پس از بيان نيست.
باقي با تأكيد بر اينكه آزادي عقيده يك چيز مدني است و مانعي ندارد، گفت: آزادي ابراز عقيده مسأله مهمي است ولي بايد وجوه ديگري از آزادي بيان نيز بازكاوي شود.
وي همچنين گفت: درون حق آزادي بيان حقوق و اصول مهمي نهفته است كه بايد آشكار شود، مثل حق خطا كردن و گفتار نادرست.
باقي گفت: اگر بگوييم آزادي بيان يعني« آزادي بيان كلام درست» اين به معناي نفي آزادي بيان است و عين ديكتاتوري است.
وي همچنين گفت: اينكه مرجعي بايد درستي و نادرستي اين گفتار را پيدا كند و جلوي گفتار نادرست را بگيرد موجب مي‌‏شود هر كس قدرتش بيشتر باشد توفيقش در جلوگيري از آزادي بيان نيز بيشتر باشد.
باقي با تأكيد بر اينكه انتقاد سازنده آزاد است و انتقاد تخريبي آزاد نيست، گفت: اين گفتار موجب منشأ جلوگيري از آزادي بيان مي‌‏شود؛ چون در اين صورت صاحبان قدرت تشخيص مي‌‏دهند كه چه انتقادي سازنده و چه انتقادي تخريب كننده است و جلوي انتقاد گرفته مي‌‏شود.
وي گفت: اصل نهفته در آزادي بيان اين است كه هر كس آنچه را خود درست مي‌‏داند، بگويد، ولو اينكه در عالم واقع نادرست باشد كه اين اشتباه را مي‌‏توان با نقد مرتفع كرد نه با بند و دام.
باقي با تأكيد بر اينكه هر نويسنده و شهروندي حق دارد سخن نادرست بگويد، گفت: سخن نادرست چيزي غير از كلام مجرمانه است و مجرمانه بودن در قانون تعريف شده است.
وي با اشاره به اينكه كلام درست از دل تضارب افكار نادرست خارج مي‌‏شود، گفت: اصل سوم در آزادي بيان اين است كه نمي‌‏شود آزادي بيان را مشروط به حرف راست زدن، كرد.
وي با اشاره به اينكه در قانون هم صرف گفتار كذب بودن، مجرمانه تلقي نمي‌‏شود، گفت: در گفتار اگر قصد و عمد احراز نشود مجرمانه تلقي نمي‌‏شود و در قانون هم به اين موضوع تصريح شده است.
باقي گفت: تعميم دادن اين اصول كه از آزادي بيان استخراج مي‌‏شود نبايد صرفاً معطوف به صاحبان قدرت باشد.
وي گفت: بر عهده تك تك افراد جامعه است كه آزادي بيان را به صورت يك هنجار در بياورند و اين اصول را در همه لايه‌‏ها مورد توجه قرار دهند.
وي در خاتمه گفت: حقوق ديگري كه از آزادي بيان قابل استنباط است، حق تغيير عقيده است