دوشنبه 28 مهر 1382

داريوش شايگان: تفكيك قواي سياسي،‌‏‏حقوق‌‏بشر و تفكر انتقادي ميراث تجدد است، ايلنا

تهران- خبرگزاري كار ايران
از قرن هفدهم ميلادي كه تجدد در غرب رواج يافت, كشورهاي آسيايي وارد تعطيلات تاريخي شدند تا اينكه از اواخر قرن نوزدهم خود را در محاصره جهاني ديدند كه در بوجود آوردن آن هيچگونه مشاركتي نداشتند.
به گزارش خبرنگار فرهنگ و انديشه ايلنا, دكتر داريوش شايگان كه در نشست بين‌‏المللي"هويت, ‌‏تنوع فرهنگي و حقوق بشر" درباره اينكه آيا هويت‌‏هاي چندگانه وجود دراد؟" سخن مي‌‏گفت، با بيان اين مطلب، ديدگاه‌‏ انديشمنداني چون سيد جمال الدين اسدآبادي, علي شريعتي و عبدالكريم سروش را نتيجه و ادامه شك و ابهامي دانست كه در نتيجه اين گسست بوجود آمده است.
دكتر شايگان در پاسخ به اين سئوال كه آيا ما از تعطيلات تاريخي بيرون آمده‌‏ايم، گفت: ما در پايان هزاره با سر و صداي بسيار زياد انقلاب از تعطيلات خارج شده‌‏ايم و در جريان تاريخي قرار گرفته‌‏ايم.
نويسنده كتاب "آسيا در برابر غرب" تصريح كرد: روزي كشورهاي آسيايي به خود آمدند و ديدند كه دكل‌‏هاي تلگراف و خط آهن از كشور آنها رد مي‌‏شود ولي آنها نه‌ چيزي مي‌‏دانند و نه بهره‌‏اي برده‌‏اند.‏
دكتر شايگان تصريح كرد: ما ايرانيان در پايان تونل تاريكي هستيم كه ديگر كشورهاي مسلمان تازه وارد آن
شده‌‏اند.
وي در بخش ديگري از سخنان خود به سابقه ترجمه و اشنايي تمدن‌‏ها با يكديگر از اين طريق اشاره كرد و گفت: تمد‌‏ن‌‏ها همواره با يكديگر در تعامل بوده و هستند چه از طريق جنگ و چه از طيق فرهنگي و ترجمه كه در دوره‌‏اي ارتباط اصلي به واسطه مكاتب ترجمه بود.آشنايي غرب با ابن رشد و آشنايي مسلمانان با متون لاتين كه از قرن دوازدهم آغاز شد، حاكي از اين امر است.
دكتر شايگان با اشاره به سابقه تمدني آسيا گفت: در آسيا سابقه درگيري تمدني وجود ندارد و نوعي مسامحه در عمق اين فرهنگ وجود دارد. اين تمدن‌‏ها علي‌‏رغم اختلافاتي كه با يكديگر داشتند؛ اما در يك اقليم و منظومه قرار مي گرفتند.
وي افزود: اگر چه اين تمدن‌‏ها از نظر هويتي متفاوت بودند؛ اما در فضاي معنايي واحدي در تعامل بودند. ‏
دكتر شايگان با بيان اينكه در وضعيت كنوني، تمدن‌‏هاي آسيايي در حالت بينابين قرار دارند از تعبير" نه هنوز و ديگر هرگز" استفاده كرد و گفت: ‏" نه هنوز" به اين معني كه با وجود اينكه اين تمدن‌‏ها هنوز نتوانسته‌‏اند مفاهيم جديد را درك كنند و"ديگر هرگز" به اين معني كه با وجود درك نكردن مفاهيم جديد ديگر هرگز به عقب باز نخواهندگشت.
دكتر شايگان چنين رويكردي را باعث بوجود آمدن مفهوم ميان فرهنگي دانست و به گسستي كه باعث شده تا امروز از تقابل سنت و تجدد سخن گفته شود اشاره كرد.
وي تصريح كرد : ما ديگر انسان‌‏هاي تك هويتي نيستيم؛ بلكه تمام ميراثي كه تجدد به ما داده است يكي از هويت‌‏هاي ما به شمار مي‌‏رود، بنابراين ما عناصر سنتي خود را داريم، ولي حفره‌‏اي در مسائل فرهنگي ما وجود دارد.
دكتر شايگان از پديده تفكيك قواي سياسي، ‌‏حقوق بشر و تفكر انتقادي به عنوان ميراث تجدد ياد كرد و افزود:‌‏تفكر انتقادي گوياي اين مطلب است كه ما بايد از خود فاصله بگيريم و از فاصله‌‏اي دورتر به خود بنگريم چون تمام تمدن‌‏هاي قديمي خودمدار هستند و ديگري را نفي مي‌‏كنند.
وي اضافه كرد: انسان تنها در عصر تجدد دانست كه از قدرت عقل و خرد بهره‌‏مند است و مسايل مربوط به حقوق بشر در واقع دستاورد انسان خردمند عصر تجدد است.
شايگان با اشاره به هويت‌‏هاي چندگانه بشر معاصر گفت: ما امروز در يك دنياي سياره‌‏هاي زندگي مي‌‏كنيم كه پراكنده و چند هويتي است و اين ارتباط سياره‌‏اي كه تمام كره زمين را فرا گرفته فرهنگ محلي را در تاريخ جهاني حل كرده است.
مؤلف كتاب" هويت چهل تكه" افزود: ‌‏امروز دنيا مدار بسته نيست؛ بنابراين ما بايد جايگاه خود را در تاريخ جهاني پيدا كنيم و مشكل ما در اين راه چگونگي همراه كردن حوزه‌‏هاي متضاد است.
شايگان گفت: زندگي در جهان‌‏هاي مختلف كه از نظر سطوح آگاهي با هم متفاوت هستند، مسلماً براي ما نوعي تعارض ايجاد مي‏كند، اما توجه به اين نكته نيز ضروري است كه ما يك كليد مادر براي باز كردن همه درها نداريم. يعني با كليدي كه مثنوي مولوي را باز مي‌‏كنيم نمي‌‏توانيم فلسفه هگل را نيز بگشاييم.
وي تصريح كرد: براي شناخت عناصر فرهنگ‌‏هاي مختلف نياز است كه كوك شناخت و ذهن خود را متناسب با آن فرهنگ تغيير دهيم.
گفتني است همايش بين‌‏المللي و ميان رشته‌‏اي "هويت, ‌‏تنوع فرهنگي و حقوق بشر" كه توسط كرسي صلح و حقوق بشر يونسكو در دانشگاه شهيد بهشتي ترتيب داده شده ديروز، شنبه 26 مهرماه كار خود را آغاز كرده و تا فردا دوشنبه 28 مهر ماه نيز ادامه دارد.
در اين همايش اساتيد و نظريه‌‏پردازاني از كشور فرانسه كه در رأس آنها ادگار مورن، نظريه پرداز و جامعه شناس فرانسوي قرار دارد، سخنراني خواهند كرد.

تبليغات خبرنامه گويا

advertisement@gooya.com 

دنبالک:
http://khabarnameh.gooya.com/cgi-bin/gooya/mt-tb.cgi/456

فهرست زير سايت هايي هستند که به 'داريوش شايگان: تفكيك قواي سياسي،‌‏‏حقوق‌‏بشر و تفكر انتقادي ميراث تجدد است، ايلنا' لينک داده اند.
Copyright: gooya.com 2016